Yıl sonu itibariyle inşaat sektörüne yönelik raporlar açıklanıyor. Sektörün saygın kurumları tarafından açıklanan bu raporlar tespitler de içermesi bakımından önemli buluyorum. Eva Değerleme ve Gayrimenkul tarafından açıklanan 2024 yılına ait raporun özetini bilgilerinize sunuyorum.
***
• 2024 yılı Aralık ayında gerçekleşen konut satışlarına baktığımızda 212.637 adet konutun satılmış olduğunu görüyoruz. 2024 yılının Kasım ayında gerçekleşen 153.014 adet dolayındaki satış adedine kıyasla yaklaşık yüzde 39 oranında artış olduğu görülmektedir.
• 2024 yılı Aralık ayı itibariyle gerçekleşen 23.277 adet toplam ipotekli konut satışları, 2023 yılının aynı döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarına kıyasla yaklaşık % 285,25 oranında artış gösterdi.
• 2024 yılı Aralık ayı sonunda gerçekleşen konut satışlarının içinde ipotekli satışların oranı %10,7 mertebelerinde bir önceki yılda bu oran %14,5 civarındaydı.
• İstanbul, İzmir ve Ankara özelinde bakacak olursak; 2024 yılı Aralık ayı sonu itibariyle kümüle konut satışlarının, 2023 yılı aynı dönemine nazaran İstanbul'da yaklaşık % 20,4, İzmir'de %22,8 Ankara'da ise % 17,1 oranın da artış olduğu görülmektedir.
• 2024 yılı Aralık ayında gerçekleşen kümüle ilk el konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre % 55,52 oranında artarak 76.629 adet olduğu açıklandı.
• 2024 yılı Aralık ayı itibariyle toplam konut satışları içinde ilk el satışların oranı %32,78 civarında seyretti. 2023 yılı aynı döneminde bu oran %30,96 oranındaydı.
• 2024 yılı Aralık ayında yabancılara yapılan konut satışlarına baktığımızda bir önceki yılın aynı dönemine göre satışlar % 17,15 oranında artarak 2.418 adet olduğu açıklandı.
• 2024 yılı Aralık ayında yabancılara satılan kümüle toplam konut adedinin toplam satışlar içindeki oranı %1,61 oranındadır. 2023 yılı aynı döneminde bu oran %2,86'ydı.
• 2024 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 2,0 oranında artan KFE, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 29,4 oranında artmış, reel olarak ise yüzde 10,4 oranında azalmıştır.
• Üç büyük ilin konut fiyat endekslerindeki gelişmeler değerlendirildiğinde, bir önceki yılın aynı ayına göre; İstanbul yüzde 26,3, Ankara yüzde 34,4 ve İzmir'de yüzde 25,2 oranlarında artış göstermiştir.
• 2024 yılı Aralık ayı itibariyle son bir yıllık süreçte, konut kredisi kümülatif değişimi % 16,9 artış göstermiş durumda. Geçen yılın aynı döneminde bir önceki yıla göre % 21,7 büyüyen konut kredilerinde bu yıl % 16,9 oranında artış yaşandı.
• Aralık ayında 10 yıllık vadede kredi maliyetleri aylık %2,75 ile %5,89 arasında değişmektedir. Bankalar arasında farklılık göstermekle birlikte, 1 milyon TL kredi için aylık ödemeler 10 yıllık vadede 28.603-TL, 5 yıllık vadede 34.220-TL civarında seyretmektedir.
• 2024 yılı Aralık ayında konut kredileri içinde, takipteki konut kredi miktarı sadece %0,14 seviyelerindedir. Bu rakam 2023 yılı Aralık ayında %0,11 seviyelerindeydi.
• kredilerin toplam kredi hacmi içindeki büyüklüğünün kredi miktarıyla aynı hızda büyümemesi Türkiye için olumlu bir göstergedir.
• Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, 2025 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %0,4 oranında azaldı.
Buna göre;
- 2024 yılı Aralık ayında 81,3 olan endeks,
- 2025 yılı Ocak ayında 81,0 oldu.
• Aralık ayında 10 yıllık vadede kredi maliyetleri aylık %2,75 ile %5,89 arasında değişmektedir. Bankalar arasında farklılık göstermekle birlikte, 1 milyon TL kredi için aylık ödemeler 10 yıllık vadede 28.603-TL, 5 yıllık vadede 34.220-TL civarında seyretmektedir.
• TÜFE'de (2003=100) 2025 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %5,03, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,03, bir önceki yılın aynı ayına göre %42,12 ve on iki aylık ortalamalara göre %56,35 artış gerçekleşti.
• Toplam Kredi İçinde Takipteki Kredilerin Oranı (%)
- 2024 ARALIK 695.925 % 0,16
- 2023 ARALIK 494.594 % 0,11
- 2022 ARALIK 590.087 % 0,14
***
Malumunuz üzere 6.Şubat.2023 te yaşanan ve 11 ilimizi vuran depremin yaraları sarılmaya çalışılıyor. Kolay değil, devlet 201 bin konutun teslimini yaptı, yıl sonuna kadar da toplam 453 bin konutun teslimini yapmış olacak. Takdire şayan.
Böyle büyük afatları Rabbim bu millete bir daha göstermesin.
Tabi buradan çıkarılacak dersler var. Sektör açısından iş büyük ciddiyet istiyor. İnsanlar da daha hassas, seçici ve ince eleyip sık dokuyor.
Dikkat edilirse alıcı kitleler alternatifli ödeme planları, vade, deprem vb parametreleri dikkate alarak imkan ölçüsünde yeni konutları tercih ediyor.
Lakin 2.elde satılan mülklerin yeni ve 0 konutların fiyatları ile kıyaslandığında düşük kalması tabi ki bütçesi nisbetinde alıcı kitleyi cezbediyor.
Şehrin merkezinde 30 yıl üstü evler bile lokasyon, fiyat avantajı, kullanım alanlarının büyüklüğü vs gibi sebepler göz önüne alındığında tercih edilmektedir.
Sektör açısından 2 handikap var; 1'inci imarlı arsaların kat karşılığı oranlarının yüksek, arsaların hisseli ve az olması, 2'nci Banka konut kredi faizlerinin yüksek olması.
Tabi işin bir de maliyet boyutu var.
Tablolara bakıldığında yabancıların geçmiş yıllara göre sektöre çok bir teveccühü yok.
Yani beklentiler farklıydı. Buna rağmen inşaat sektörü her koşulda yolunda ilerliyor.
İyi haftalar..