Türk Medeni Kanunu ile hukukumuza giren kavramlardan birisi de aile konutudur. Aile konutu, eşlerin acı tatlı anılarını birlikte yaşadığı, eşler açısından maddi manevi önemi olan ortak yaşam alanıdır.
Bir meskenin aile konutu olmasının sonuçlarına bakacak olursak;
• Aile konutu olarak kullanılan yer kiralık ise; eşlerden birisi diğer eşin rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemez.
• Eşlerden birisi aile konutunun tapuda maliki olsa bile diğer eşin rızasını almadıkça, konutu satamaz üzerinde mülkiyeti kısıtlayıcı haklar tesis edemez.
Malik olmayan eşin bu konut üzerine koyduracağı şerh aile konutu şerhi olacaktır.
Aile konutunun sağladığı haklardan yararlanmak için aile konutu şerhinin konulması zorunludur.
Peki, malik olmayan eş tapu kütüğüne aile konutu şerhini nasıl koyacaktır?
Malik olmayan eş önce yöneticiden veya kayıtlı bulundukları muhtarlıktan oturdukları evin ikametgâh (aile konutu) olduğuna dair bir belge alacak ve evlenme cüzdanıyla birlikte Tapu Sicil Müdürlüğü`ne müracaat edecektir. Tapu müdürlüğüne bu taşınmazın aile konutu olduğunu ve bu hususun tapuya şerh edilmesini istediğini bildirecektir. Tapu sicil müdürü gerekli işlemi yapacak ve taşınmazın tapu kütüğünün şerhler hanesine 'Aile konutudur' kaydını düşecektir.
Ancak aile konutu olup olmadığı hususunda bir anlaşmazlık var ise taraflar, şerhin verilmesini hâkimden talep edebileceklerdir.
Malik eş aile konutunu satarsa ne olur?
• Tapuda aile konutu şerhi olan konut şerhe rağmen satılırsa; bu satış geçersiz olur.
a) Rızası olmayan eşin açacağı tapu iptal ve tescil davası sonucunda, yapılan satış işlemi ve üçüncü şahıs üzerinde kayıtlı olan aile konutuyla ilgili tapu kaydı iptal edilecektir.
b) Yeni malik satıştan sonra rızası olmayan eşten onay alarak geçersiz olan aile konutu satışını geçerli hale getirebilecektir.
• Tapu Kütüğü`ne aile konutu şerhi konulmamış ve aile konutu üçüncü şahıslara satılmış ise;
a) Üçüncü şahıs satın aldığı meskenin aile konutu olduğunu bilerek almış ise iyi niyetli sayılamayacağından bu satış da geçersizdir. Diğer eş sonradan onay vermezse ve dava açarsa, üçüncü şahıs üzerinde bulunan tapu kaydı iptal edilecek ve aile konutu aileye geri dönecektir.
b) Üçüncü şahıs aile konutunu, aile konutu olduğunu bilmeden, tapu kaydına güvenerek, iyi niyetle satın almış ise, bu satış geçerlidir.
Bu sayılan riskleri önlemek açısından tapuya aile konutu şerhi verilmesi özel önem arz etmektedir.
Saygılar, sevgiler...