Aile kurmak, hafife alınacak bir iş değildir; tam tersine çok önemli bir sorumluluk gerektirir. Aile, anne babaların çocuklarını yetiştirirken kendilerinin de gelişmesini sağlayan bir ortamdır. Aile kurmanın sorumlulukları çok fazla. Bu sorumluluklar aşağıda sıralanan konuları kapsamaktadır:
- Dışarıdan gelecek olumsuz etkilerden bağımsız bir aile birimi yaratmak.
- Eşler arasında, birbirinin gelişmesini ve ilerlemesini destekleyen, sevecen bir ilişki kurmak.
- Temel ebeveyn becerilerine sahip olmak.
- Anneyle babanın, ailenin sorumluluğuna giren konuları aralarında tartışması.
- Koşulsuz sevginin egemen olduğu, bireylerin birbirine değer verdiği bir aile atmosferi yaratmak.
- Eşlerin kendi aralarında ya da aile içinde ortaya çıkan sorunları çözebilmesi.
- Tüm aile bireylerinin özgüveninin gelişmesi.
- Aile bireylerinin ihtiyaçlarını karşılamak.
- Tüm aile bireylerinde sorumluluk duygusu geliştirmek.
- Aile bireyleri arasında gerçek bir iletişim yaratmak.
- Tüm aile bireylerinde özgüven ve bağımsızlık duygularını geliştirmek.
Ailenin amacı, her aile bireyinin, özgüveni yüksek, bağımsız ve üretken bir birey olgunluğuna erişmesi için gereken verimli ortamı yaratacak ilişkileri sağlamaktır. Ailenin amacı, ailenin her bireyine optimum gelişme olanağı sağlamaktır.
Başarılı bir aileyi başarısız bir aileden ayırmak hiç de zor değildir. Başarılı aile, tüm aile bireylerine kendilerini geliştirmeleri için destek olup onlara yaşama meydan okuyabilecekleri sevecen bir ortam sağlar. Başarısız aile, benlik duygusunun gelişemeyip zayıf kaldığı, bağımlılık ve güvensizlik duygularının öne çıktığı bir atmosfer yaratır.
Ailede herkese mutluluk, erginlik ve başarı şansı sağlamak için, geleceğin anne babalarına, çocuk sahibi olmaya karar vermeden önce aşağıdaki gerekleri yerine getirip getiremeyeceklerini gözden geçirmelerini öneriyorum:
- Kendini sevme, kabul etme ve kendine değer verme yeteneği
- Başkasını koşulsuz sevebilme ve ona değer verebilme yeteneği
- Dikkatini hemen odaklayabilme yeteneği
- Doğrudan ve açık iletişim kurabilme yeteneği
- Kendi duygularını ve başkalarının duygularını ifade edebilme ve karşılık verebilme yeteneği
- Kendi davranışlarını kontrol edip sorumluluğunu alabilme ve davranışlarının sorumluluğunu taşıyabilmeleri için, çocuklara tutarlı ve olumlu şekilde yardımcı olabilme yeteneği
- Başkasına özgüvenini arttırması için destek verme yeteneği
- Ailede ortaya çıkması kaçınılmaz streslerle baş edebilme ve stresi çözebilme yeteneği
- Kendinin, eşinin ve çocukların makul çerçevedeki duygusal, sosyal, eğitimsel, yaratıcı, ruhsal, fiziksel, davranışsal ve bağımsızlık ihtiyaçlarına saygı gösterme, değer verme ve bunları karşılama yeteneği
Burada koşulsuz sevgiden bahsetmeden geçemeyeceğim. Mutlu ve başarılı ailelerde sevgi koşulsuzca gösterilir. Empatik ailede sevgi için koşul yoktur, orada her zaman sevgi vardır. Koşullu sevgi ortamı içinde büyüyen kişilerin nevrotik (bireyin dünyayı gerçekten kötü ve güvensiz bir yer olarak algılamasına ve sürekli bir duygusal boşluk içinde olmasına neden olan bir duygu durumu) olmalarının nedeni, onaylanmak, kabul edilmek ve sevilmek için dayatılan koşullara uygun olamama korkusunu hatta bazen dehşetini yaşamalarıdır.
Başarılı bir aileyi yaratan şeyin ne olduğunu bir kez öğrenmişseniz, artık bir noktada başarısızlığa uğrasanız ya da kontrolü kaybetseniz bile, aile ilişkilerinde ortaya çıkan çatlağı düzeltmeniz pek o kadar zor değildir. Gerçekten de, zayıflıklarınızı kabul edebilir, özür dileyebilir, yanlış yaparak doğruyu bulabilirseniz ailenin diğer üyeleri için güçlü bir örnek ortaya koyabilirsiniz.