Bir sanatçı olarak, çeşitli Avrupa ülkelerinde açtığım sergiler, verdiğim konferanslar ve yaptığım dostluk ziyaretleri sırasında, sanata ve sanatçıya büyük değer veren Belediyelerini de tetkik edip, yine sanatçı bir gözle bizdeki Belediyeler ile bir kıyaslama yapmak istedim.
Bilindiği gibi Belediye, müşterek mahiyette mahalli ve medeni ihtiyaçların karşılanması amacı ile kurulmuş geniş bir teşkilattır.
Bu amaç ile kurulmuş Belediyeler ülkelerinin kanunlarına, zaman ve mekâna göre değişik karekter taşırlar.
Örneğin: bizde Belediyelerin asli görevleri halen temizlik, yol, su, elektrik, gaz, sıhhi mürakabe gibi mübrem ihtiyaçlara taalluk ederken, Hollanda, Fransa, Almanya ve İngiltere ve diğer batı ülkelerinde bu asli görevler çoktan problem olmaktan çıkmıştır.
Bu ülkeler arasında Hollanda’yı ele alalım; bugün Hollanda’da yaşama seviyesi yüksekse bunu %60 veya 70 Belediyesine borçludur. Zira, yolu Rotterdam’a veya Lahe/e düşen her turist cebindeki son kuruşuna kadar seve, seve parasını buralarda bırakır ve karşılığında da, Hollanda Belediyesinin estetik anlayışını, memleketini tanıtma ustalığını ve dürüst para kazanma yolunu bilen insanını tanır.
Keza bizde semtlere göre 1.sınıf,2. Sınıf ve hatta lüks tarife diye bir takım fiyat değişmeleri olurken yine Hollanda’da kilometrelerce gitseniz (bulunduğu şehir hudutları içinde) sebze ve meyvenin fiyatı hep aynıdır.
Temizlik konusu Hollanda’da, halk ve Belediye arasında en mükemmel şekilde halledilmiş ve adeta kendi aralarında bir kanun ve dayanışma haline gelmiştir.
Örneğin: çöp konteynırları, özellikle büyük şehirlerimizin dış görünüşünü ve göz zevkimizi zedeleyip, bunlara üşüşen sinekler ise şehir halkının sıhhatini ciddi bir surette tehdit ederken, Hollanda Belediyesi, Avrupa ülkeleri arasında beklide en güzel çözüm tolunu bulmuşlar
NŞöyle ki; Belediyelerce satışa arz edilen standart boyda, yuvarlar çöp bidondan- içine, bizim paramızla (10’luk paketler halinde) 25 kuruş’a alman, içi görülme* siyah naylon torbalar konulur. Bu torbalar içine biriken çöpler ise, gece 21 " den itibaren ağzı bağlanmak sureti ile sokak kapılarının önüne bırakılır. Gün urilk saatlerinde geçen çöp arabaları da mevcut çöpleri büyük bir kolaylıkla au® doğru çöp fırınlarına götürürler.
Bu işlemin en ilginç yanı ise, Hollanda Belediyesinin bu çöpleri b 1edeğerlendirerek, prese edip bir nevi ikinci derece inşaat tuğlası yapması, hem kendine büyük bir gelir temin ederek, hem de bunları memleketine kıymet bir malzeme olarak kazandırmasıdır. Çöplerin metalik kısmı da asfalt yollara için kullanılmakta ve işe yaramayacak kısmı da suni tepeler yapılarak pikr mahallelerine gömülmektedir.
Çöplerin dahi kazanç haline getirildiği bir ülkede tabii ki ne karasinek ve '- de sivrisinek barınabilmektedir.
Ancak, temizlik konusunda bu Belediyelerin en büyük yardımcısı yine ker iı halkıdır. Zira mecbur edilmediği halde temizliği bir vatandaşlık borcu sayan HollandalI, sabahın en erken saatinde kapısının önüne ve hatta evinin - cephesi kadar olan araba yolunu sabunlu sular ile yıkamakta ve hiç değişmeye ti bu tempoya da, her sabah yollardan geçen belediye araçları da, kısım kıs:~ sabunlu sularla yıkanmış yerleri, bol su ile durulamaktadır.
Titiz bir ev kadınının şartlı bulaşık yıkamasını andıran bu çifte temizlikte * sonradır ki evler sokaklardan, sokaklar ise evlerden daha temizdir.
Bu nedenle Hollanda’da ayakkabı boyacılarına hiç rastlanmaz Keza yaban . bir turistin kazara bu temiz sokaklara atacağı ufacık bir kâğıt parçası için h t - hangi bir belediye memurunun ikazı ile karşılaşmaz Ancak, bu konuda kend:r en iyi şekilde eğitmiş halk, sadece gözleriyle bu hareketi manidar bir şekilde takip edip, turisti kâğıt parçasını eğilip almaya adeta mecbur ederler.
Çiçek, Hollanda’nın en büyük zenginliğidir adeta... Hollanda Belediyeler bütün şehirleri yollar boyuJçiçek cenneti haline getirirken, bir HollandalInda taşındığı eve ilk götürdüğü eşya yine çiçektir.
Hollanda Belediyelerinin el attığı önemli konulardan biri de ev kiraları ve kiralayıcılarıdır. Ev kiralarını şahsın keyfi takdirinden çıkaran belediyelere evini kiralamak isteyenlerin ve kiralayıcıların başvurmaları zorunludur. Kira bedeli belediyece bir komisyon marifeti ile takdir edilir. Kiranın tespitinden sonra sıraya göre keyfiyet kiracılara bildirilir. Ancak, bu işlemde de öncelik __sırası eşi hamile olanlara ve çok çocuklu olanlara verilir. Belki de bu nedenle Hollanda’da aileler çok çocuklu ve kadınlar genellikle hamiledir... Evlerin en üst katlarını sanatçılara vermesi ise örnek bir davranıştır.
