15 Şubat Uluslararası Çocukluk Çağı Kanserleri Günü kapsamında, çocukluk çağı kanserleri hakkında farkındalık yaratmak ve erken teşhisin önemine dikkat çekmek amacıyla dünya genelinde kampanyalar düzenleniyor.
Her yıl 15 Şubat, Uluslararası Çocukluk Çağı Kanserleri Günü olarak anılmakta ve bu günde çocukluk çağı kanserleriyle ilgili farkındalık çalışmaları yürütülmektedir. Bu özel günde, kanserli çocuklar ve ailelerinin ihtiyaçlarına dikkat çekilmekte ve erken teşhisin önemi vurgulanmaktadır.
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce konuya ilişkin açıklama şöyle: “Uluslararası Çocukluk Çağı Kanserleri Günü olan 15 Şubat'ta; çocukluk çağı kanserleri hakkında farkındalık yaratmak, kanserli çocuklar ve ailelerine destek sağlamak için küresel bir iş birliği kampanyası yürütülmektedir. Her yıl 15 Şubat günü, küresel çapta gerçekleştirilen etkinliklerle dünyanın neresinde yaşarlarsa yaşasınlar kanserli tüm çocuk ve adölesanların tedavi, bakım ve desteğe eşit erişim ihtiyaçlarına dikkat çekilmektedir.
Kanser, dünya çapında çocuklar ve adölesanlar arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir; her yıl 0-19 yaş arası yaklaşık 300 bin çocuğa kanser teşhisi konulmaktadır. Ülkemizde ise bir yıl içerisinde yaklaşık 4.700çocuğa kanser teşhisi konulmaktadır. Çocukluk çağında ortaya çıkan kanser türleri yetişkinlikte ortaya çıkan kanser türlerinden önemli ölçüde farklılık göstermektedir. Çocukluk çağı kanserlerinin en sık görülen türleri arasında lösemiler (%35), lenfomalar (%15), merkezi sinir sistemi tümörleri (%14,4) yer almaktadır.
TEDAVİDE ÖNEMLİ GELİŞMELER
Son yıllarda çocukluk çağı kanserlerinin tedavilerinde önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Örneğin, 30 yıl önce kaçınılmaz olarak ölümcül olduğu düşünülen akut lösemi, günümüzde %70'i aşan beş yıllık yaşam oranıyla en sık görülen çocukluk çağı kanseridir.Diğer kanser türlerinin tedavisinde de benzer ilerlemeler kaydedilmiş; radyasyon tedavisi, cerrahi ve kemoterapi yöntemlerinin birlikte kullanılmasıyla çocukluk çağı kanserlerinde uzun süreli yaşam önemli ölçüde artmıştır.Çocuklar yetişkinlerden farklıdır ve genel olarak pediatrik kanserler önlenebilir değildir. Erken teşhis hedefine ulaşmak amacı ile farklı belirtilerin dikkate alınarak hem ebeveynlerin hem de sağlık personelinin harekete geçmesi önemlidir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Çocukluk çağı kanserlerinin neden sonuç ilişkisi erişkinlerde görülen kanserler kadar net değildir ve bilinen bir tarama programı yoktur. Bugüne kadar çocukluk çağı kanserleri için sadece birkaç kesin risk faktörü tanımlanmıştır. Karsinojenitesi bilinen risk faktörlerinden biri iyonlaştırıcı radyasyondur. İyonize radyasyonun lösemi ve tiroid kanser riskini arttırdığı yapılan birçok çalışma ile ortaya konmuştur. Olası diğer risk faktörleri arasında; genetik yatkınlık, genetiğe dayalı bireysel duyarlılık, bazı virüslere maruziyet (Epstein-Barr, Hepatit B, İnsan Herpes ve HIV viruslarıgibi) yer almaktadır.
BELİRTİ VE SEMPTOMLAR
Çocukluk çağı kanserleri için uyarıcı olabilecek belirti ve semptomlar şu şekilde sıralanabilir:
• Deride solukluk (Kansızlık, anemi varlığı)
• Halsizlik
• Enfeksiyonlara yatkınlık
• Sıra dışı kanamalar (burun kanaması, diş eti kanamaları, cilt altı kanaması gibi), ciltte sık sık morluklar, kesik oluştuğunda kanamanın güçlükle durdurulması
• İştahsızlık, açıklanamayan ani kilo kaybı
• Dalakta büyüme
• Lenf düğümlerinde şişlikler
• Kemik ve eklemlerde ağrılar (özellikle sıklığı ve şiddeti artıyorsa, uykudan uyandırıyorsa)
• Açıklanamayan ateş
• Ani görme değişiklikleri
• Genellikle kusmanın eşlik ettiği, sık baş ağrısı
Yukarıda sayılan belirtilerden birçoğunun, kanser hastalığı dışında herhangi başka bir sebepten de kaynaklanabileceği ve aslında bu ihtimalin daha yüksek olduğu unutulmamalıdır. Erken belirtiler genellikle çok daha yaygın hastalıkların veya yaralanmaların neden olduğu belirtilere benzer olduğundan çocuklardaki kanserleri hemen fark etmek zor olabilir. Yine de birçok çocukluk çağı kanseri, şikayetler ve belirtiler nedeni ile başvurulan bir doktor ya da ebeveynler tarafından erken dönemde tespit edilir. Çocuklarda kanser yaygın olmamakla birlikte, geçmeyen olağan dışı belirti veya semptomların varlığında bir sağlık kuruluşuna başvurmak doğru olacaktır.
Çocukluk çağı kanserlerini erken saptamanın en iyi yolu, söz konusu hastalığın olası belirtilerini gözden kaçırmamaktır. Dolayısıyla ebeveynlerin farkındalığının artması hayat kurtarıcı rol oynamaktadır. Çocukluk çağı kanserlerinin en sık başvuru bulgularının, hastayı ilk gören hekim tarafından bilinir olması hastanın vakit kaybetmeden tanı ve tedaviye ulaşmasını sağlamada en önemli faktördür.
Çocuklarda kanser tedavisi, ülkemizde Genel Sağlık Sigortası kapsamında olup ücretsiz yapılmaktadır.
Sağlıklı çocuklar ve ergenler, üretken ve sürdürülebilir topluluklara ve ilerici uluslara katkıda bulunur. Kaybedilen her çocuk geleceğin yeri doldurulamaz bir parçasıdır.
“Çocuklardaki kanser, küresel kanser yükünün yalnızca küçük bir kısmı olsa da, çocuklar ve aileleri için bu, yaşamla ölüm arasındaki farktır.“
ERKEN TANI VE TEDAVİ
Çocukluk çağı kanseri önemli bir halk sağlığı ve toplumsal bir sorundur. Bu nedenle vatandaşlarımızın, çocukluk çağı kanserleri hakkında bilgilendirilmeleri, erken tanı ve tedavi için çocukluk çağı kanserlerinin bulgu ve belirtilerinin bilinirliğinin artırılması yararlı olacaktır.
Çocukluk çağı kanserlerinin önlenmesi, erken tanı ve tedavi için hemen harekete geçmeliyiz!”
Haber MERKEZİ
