Eğitim İş, 2017-2018 eğitim-öğretim yılı birinci dönemin sona ermesi nedeniyle Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz'a karne verdi.
Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası (Eğitim İş) Genel Başkanı Orhan Yıldırım, Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz'ın yılın ilk yarısındaki uygulamaları ile başarısız olduğunu söyledi ve “Milli eğitimin amacını kavramadığınız; çağdaş, laik, bilimsel eğitimi savunan sendikaların ve bilim insanlarının görüşünü almadığınız sürece bu kötü durumunuz düzelmeyecektir” dedi.
Genel Başkanımız Orhan Yıldırım, düzenlediği basın toplantısında, 2017-2018 eğitim-öğretim yılının ilk yarısını değerlendirdi. Yıldırım'ın basın ile paylaştığı değerlendirme raporu şöyle:
2017-2018 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI YARIYIL DEĞERLENDİRME RAPORU
AKP'nin iktidarda olduğu diğer yıllar gibi 2017-2018 eğitim-öğretim yılında da bilimsel, laik ve çağdaş eğitimden biraz daha uzaklaşılmıştır. Sınav sistemlerinde ve müfredattaki değişiklikler, dernek ve vakıflarla imzalanan protokoller, personel istihdam sorunları, derslik açıkları, kalabalık sınıflar, öğretmensiz okullar, ikili öğretim, taşımalı eğitim, uluslararası sınavlardaki başarısızlıklar, öğrencilerin tarikat ve cemaatlerin yurtlarına mahkum edilmesi, çocukların örgün eğitim dışına itilmesi, sözleşmeli ve ücretli öğretmenlik, hukuksuz bir şekilde görevden alma ve ihraçlar, sürgün uygulamaları gibi sorunlar maalesef bu öğretim yılına damgasını vurmuştur.
“İKİ SINAV BİRDEN DEĞİŞTİ ANCAK BELİRSİZLİKLER SÜRÜYOR”
2017-2018 eğitim öğretim yılı Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi (TEOG) tartışmalarının gölgesinde başladı. TEOG, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatı ve öğrencilerin sınav stresi yaşaması gerekçe gösterilerek kaldırıldı. Yeni sistemde, öğrencilerin yüzde 90'ı için adrese dayalı kayıt sistemi öngörülürken, öğrencilerin sadece yüzde 10'u, Bakan'ın tabiriyle ‘nitelikli' okullara gidebilecektir. Yani öğrencilerin büyük bir bölümü, imam hatiplere, meslek liseleri ve açık liseye yönlendirilecektir. Herhangi bir bilimsel çalışma, altyapı hazırlığı olmadan alelacele kaldırılan TEOG'un yerine getirilen ve birkaç kez değişiklik yapılan sistem, Bakanlık tarafından beceriksizliklerini ilan edercesine hala revize edilmeye çalışılmaktadır.
TEOG'un kaldırılmasının ardından yine Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla üniversiteye geçiş sistemi de değiştirilmiştir. Yedi yıldır uygulanan YGS ve LYS kaldırılmış, yerine Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) getirilmiştir. Ancak sisteme ilişkin belirsizlikler hala giderilememiştir.
“EĞİTİMDE DİNSELLEŞME ARTIYOR”
AKP iktidarı döneminde eğitim, siyasal iktidarın egemen ideolojisinin önemli bir bileşeni haline getirilerek en fazla yıpratılan alan olmuştur. Kindar nesil projesini her türlü hukuki, vicdani ve etik kuralı ayaklar altına alarak yaşama geçirmeye çalışan siyasal iktidar, çağdaşlaşmanın temeli olan eğitimi, kendi ideolojik amaçları doğrultusunda biçimlendirmeye çalışmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2017-2019 yatırım planına göre fen liselerine 109.6 milyon lira bütçe ayrılırken imam hatip okullarına 1.7 milyar lira ayrılması, iktidarın önceliğini gözler önüne sermektedir. Birçok imam hatip ortaokulu ve imam hatip lisesinde kız ve erkek öğrencilerin sınıfları ayrılmış yani karma eğitime son verilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı ulusal eğitimden uzaklaşmış, başta Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere, iktidara yakın dini kurum ve vakıflarla protokoller imzalanmıştır. Böylece TÜRGEV ve Ensar Vakfı başta olmak üzere, Hizmet Vakfı, Hayrat Vakfı, İHH, Furkan Vakfı, İlim Yayma Cemiyeti gibi dini vakıfların, devlet okullarında “değerler eğitimi” adı altında ders ve seminerler vermeleri, bağış toplamaları, dini içerikli yayınları dağıtmaları sağlanmıştır. Bu uygulamalarda görev yapan vakıf, dernek ya da Diyanet İşleri Başkanlığı görevlilerinin büyük bir çoğunluğunun pedagojik formasyonu olmayan, öğretmenlik yeterliliğinden yoksun kişilerden oluştuğu da bilinmektedir. Okullarda Kuran kursu açılması, toplu namaz, sabah namazında buluşma etkinlikleri gibi faaliyetlere Bakanlığın izin vermesi, yerelde idarecilerin teşvik niteliğinde çalışmalar başlatmalarına neden olmuştur. Bilimsel verilere ya da çalışmaya dayanmayan bu projeler Bakanlığı adeta proje çöplüğü haline dönüştürmüştür.
MEB'in, bilimsel, çağdaş ve laik eğitim karşıtı, Atatürk ilke ve devrimleri ile Cumhuriyetin ve Devrim Kanunlarının temel ilkelerine aykırı düşünce ve faaliyetleri ile bilinen bu tür vakıflarla işbirliğine gitmesi, ulusal ve laik eğitimin içini boşaltma çabalarının bir örneği olmuştur. Bu uygulamalar MEB'in Diyanet İşleri Başkanlığı'nın ve tarikatların güdümüne girdiğinin bir diğer göstergesi olmuştur.
“BÜTÇEDEN YİNE EĞİTİME PAY YOK”
Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi, okul, derslik, öğretmen ihtiyacı ve altyapı sorunlarına rağmen 2018 yılı için 92 milyar 529 milyon TL olarak belirlenmiştir. Bütçeden Milli Eğitim Bakanlığı'na ayrılan bu miktar, eğitimin temel ihtiyaçlarını karşılamaktan ve eksiklikleri gidermekten oldukça uzaktır. Yıllardır eğitime en çok pay ayırdığını iddia eden Hükümet, 2018 yılı için de sadece zorunlu harcamaları karşılayan bir bütçe hazırlamıştır. Eğitim bütçesi yıllar içinde rakamsal olarak artıyor gibi görünse de personel giderlerinin bütçenin %80'ini kapsaması, eşit ve adil eğitim imkânına erişmeyi engelleyecek önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır.
Milli Eğitim Bakanı eğitime ayrılan bütçenin çok fazla arttırıldığını söylese de, önceki yıla göre MEB bütçesinin Merkezi Yönetim Bütçesi içerisindeki payının %7,96, GSYH'ye oranının ise %4,28 oranında azaldığı görülmektedir. OECD ülkelerinde milli gelirin ortalama yüzde 6'sı eğitime ayrılmaktadır. Bu haliyle Türkiye, 2018 yılında da milli eğitime ayırdığı bütçe açısından OECD ülkelerinin gerisinde kalmış, eğitime en az pay ayıran ülkeler arasında yer almaktan kendini kurtaramamıştır.
“PDR YÖNETMELİĞİ BİLİMSELLİKTEN UZAK BİR ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLDİ”
10 Kasım 2017 tarihinde yayımlanan MEB Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği ile okullarımızdan Psikolojik Danışmanlık hizmetleri kaldırılmış, içeriği tamamen bilimsel gerçeklerden uzak bir düzenleme yapılmıştır. Rehber öğretmenlere görevleri ile bağdaşması mümkün olmayan belleticilik ve nöbet görevi dayatılmıştır. Bugüne kadar çocuklarımızın maruz kaldığı şiddet, istismar, aile içi sorunlar gibi konularda yaşanan psikolojik travma niteliğindeki adli ve idari olayların ortaya çıkarılması noktasında yararlandığımız danışma hizmeti okullarımızdan kaldırılmıştır ve çocuklarımız Diyanet'in görevlendirdiği “manevi rehber”lerin eline teslim edilmiştir.
Diyanet'in ilk kez 2016 yılında 43 ilde 83 personel ile pilot proje olarak başlattığı Kredi ve Yurtlar Kurumu'na (KYK) ait ‘yurtlarda manevi rehberlik' uygulaması, bu eğitim öğretim yılında Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile Gençlik ve Spor Bakanlığı arasında imzalanan işbirliği protokolüyle tüm illere yayıldı. Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bir uzmanlık alanıdır, bilimsellikten uzak bir anlayışla yapılamaz. Eğitim-İş olarak buna asla geçit vermeyeceğiz.
“PERFORMANS DAYATMASI YENİDEN GÜNDEMDE”
Bilindiği üzere Milli Eğitim Bakanlığı tarafından “Öğretmen Strateji Belgesi” hazırlanmış ve 9 Haziran 2017 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanmıştır. Strateji belgesinde, öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin tespiti için periyodik olarak performans değerlendirme sisteminin hayata geçirilmesi, bu süreçte okul müdürü, meslektaşı, öğrenci ve velilerin de değerlendirme sürecine katılacağı, bu değerlendirme sonuçları ile kariyer basamakları oluşturulacağı, görevde yükselme, yurtdışına görevlendirme, ödüllendirmenin bu sonuçlara göre yapılacağı, 4 yılda bir öğretmenlerin “öğretmen yeterlilikleri” çerçevesinde sınava alınacağı ifade edilmiştir. Bu kapsamda, öğretmenlerimiz, yine bir angaryanın, objektiflikten uzak bir değerlendirmenin ve ayrıca huzurlu bir çalışma ortamı yoksunluğunun içine sürüklenmektedir. Performans değerlendirme sistemi, öğretmenlik mesleğini değersizleştirmenin geldiği noktayı göstermektedir. Bu değerlendirmelerin bütünüyle “yandaş-muhalif” çerçevesinde gerçekleştiği ve MEB'in amacının eğitimde ücretli, sözleşmeli ve güvencesiz istihdamı yaygınlaştırmak olduğu herkesin malumu olmuştur.
“ÖĞRETMENLER GEÇİM SIKINTISI VE MESLEĞE OLAN SAYGINLIĞIN AZALMASINDAN ŞİKAYETÇİ”
Eğitim-İş'in, 26 ilde 906 öğretmenle yüz yüze görüşerek yaptığı “Öğretmenlerin Ekonomik, Mesleki ve Sosyal Durumlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri” adlı araştırma sonuçlarına göre öğretmenler en çok geçim sıkıntısından, mesleklerine olan saygınlığın azalmasından şikayetçi. Araştırmaya katılan öğretmenlerin yüzde 77'si öğretmenliğin saygın bir meslek olma özelliğini kaybettiğini belirtirken, yüzde 75'i daha çok para kazanacağı bir iş imkanı olduğunda öğretmenliği bırakmayı düşünüyor. Araştırmaya göre, öğretmenlerin yüzde 44'ünün ikiden fazla kredi kartı kullanıyor ancak yüzde 24'ü kredi kartının sadece asgari borcunu ödeyebiliyor. Her 5 öğretmenden biri ek iş yapıyor. Öğretmenlerin yüzde 80'inden fazlası gelir yetersizliği nedeniyle sorunlar yaşıyor. Araştırma sonuçları öğretmenlerin yüzde 91'inin Milli Eğitim Bakanlığı'nın çalışmalarını bilimsel bulmadığını da ortaya koydu. Öğretmenlerin yüzde 85'i lise ve üniversiteye giriş sınavı ile ilgili yapılan değişiklikleri olumsuz bulduğunu ve onaylamadığını belirtti. Araştırmamızın sonuçları öğretmenlerin ekonomik, mesleki ve sosyal açıdan çok zor günler geçirdiğini ortaya net olarak koymuştur. Yoksulluk sınırının yarısından az maaş alan öğretmenlere, öncelikli olarak insanca yaşayabileceği bir ücret ödenmelidir.
SONUÇ
Ülkemizde eğitim 2002 yılından bu yana defalarca sistem değişikliği ile karşı karşıya kalmıştır. 15 yıllık AKP iktidarında 6 kez Bakan değişmiş, sistem kaotik bir yapıya sürüklenmiştir. 80 milyonun yaşadığı bir ülkede eğitim sisteminde yapılacak değişiklikler, reformlar büyük bir toplumsal uzlaşıyla ve tamamen pedagojik önceliklerle yapılması gerekirken eğitimcilerin görüşleri önemsenmeden, bilimsel temellerden yoksun bir şekilde hayata geçirilmiştir. Yeni düzenlemelerin toplumun ve eğitim sisteminin tüm paydaşlarının onayı ile yapılması, düzenlemenin başarısını da etkileyeceği açıktır. Türkiye'de eğitimle ilgili temel düzenleyici anlayış Anayasa'nın 42.maddesinde yer almaktadır. Anayasanın 42.maddesi “eğitim-öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre devletin gözetim ve denetimi altında yapılır. Bu esaslara aykırı eğitim ve öğretim yerleri açılamaz.” hükmü yer almıştır. Anayasa'da kesin hükümler varken, son 15 yılda Atatürk ilke ve devrimlerine aykırı, laiklik karşıtı eğitim merkezleri açılmıştır. Bunun yanı sıra özellikle okul öncesi düzeyde dinsel eğitim veren kaçak binlerce kurum açılmıştır. Bu şekilde açılan okullara Devlet tarafından göz yumulmuş, kapatılmaları hususunda hiçbir çalışma yapılmamış, aksine bu kurumlar görmezden gelinmiştir. Son 15 yıllık süreçte dini eğitimin siyasi ve kişisel çıkar hesapları ile planlanması eğitimi bilimsellikten ve çağdaşlıktan uzaklaştırmıştır. Eğitim-İş olarak, çocuk ve gençlerimizin, geleceğimizin siyasi iktidarın yarattığı enkazın altında yok olmaması için acil adımlar atılması zorunluluğunu bir kez daha belirtiyor, parasız, bilimsel, demokratik ve laik eğitimin tüm yurttaşlar için ayrım gözetmeksizin hayata geçirilmesini istiyoruz. Tüm öğrencilerimize ve öğretmenlerimize iyi tatiller diliyoruz.”
Haber Merkezi
