Güncel raporlar..

Yılın ilk 6 ayını geride bıraktık.. basında da yayınlandığı gibi açıklanan resmi rakamlara göre Türkiye'de 2022 yılının ilk 6 ayında 1,6 milyondan fazla gayrimenkul satış işlemi gerçekleştirildi. Söz konusu işlemlerden yaklaşık olarak 18.415.817.000-TL tapu harcı geliri elde edildi.
***
Anadolu Ajansı muhabirinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yetkililerinden edindiği resmi detaylara göre, geçen ay 331.693 adet gayrimenkul satış işlemi gerçekleştirildi. Açıklanan resmi rakamlara göre, Haziran'daki satış işlemi sayısı; 276.376 adet gayrimenkul satış işleminin yapıldığı Mayıs ayına göre yüzde 20,01 oranında artış gösterdi. Yine resmi olarak açıklanan verilere göre, Haziran ayındaki satışlardan toplam da 4.637.770.000-TL tapu harcı geliri sağlandı.
Ocak-Haziran 2022 dönemindeki
satış işlemleri
Yine açıklanan resmi rakamlara göre, ülke genelinde Ocak-Haziran.2022 arasındaki dönemde 1.603.664 gayrimenkul satış işlemi gerçekleştirildi. Söz konusu bu işlemlerden 18 milyar 415 milyon 817 bin lira da tapu harcı geliri elde edildi.
Yine aktarılan detaylara göre, söz konusu bu satış işlemlerinin 708.547'lik kısmı konut, 274.500 tanesi arsa, 430.125 tanesi tarla, 75.284 tanesi iş yeri, geri kalanını da diğer taşınmazlar oluşturdu.
Yine resmi olarak açıklanan rakamlara göre, en çok satış işlemi gerçekleştirilen iller arasında 216.963'le mega kent İstanbul ilk sırada yer aldı.. İstanbul'u 110.474 satış ile başkent Ankara, 89.381 satış ile İzmir, 67.105 satış ile Antalya, 61.400 satış ile Bursa, 46.895 satış ile Konya, 44.780 satış ile Kocaeli ve 43.394 satış ile Balıkesir izledi.
***
Yabancılar konusunda ise Akdeniz bölgesine ciddi bir talebin olduğu sayısallarla açıklamak gerekirse; son 5 senede (2017-2021) Antalya'da yabancılara 41.715 adet konut satıldığına dikkat çekildi. Mesela aynı dönemde ülke genelinde yabancılara 206.768 adet konut satıldı. Bu sayının yüzde 20,2'si de Antalya'da satılmış. Antalya'da en çok gayrimenkul alan ülkelerin ilk sıralarında Rusya, İran ve Almanya'nın yer aldığını belirtildi.. zirvede 7.978 adet ile Rusların, 4.396 adet ile İranlıların, 3.848 adet ile Almanların yer aldığı açıklandı.
İlk 10'daki diğer ülkelerin Kazakistan, Irak, Ukrayna, İsveç, Norveç, İngiltere ve Danimarka şeklinde sıralanıyor.. listede Azerbaycan, Ürdün, Hollanda ve ABD ile Finlandiya, Belarus, İrlanda, Kanada, Fransa, İsrail ve Avusturya gibi ülkeler sıralanıyor.
Görüş belirten uzmanlara göre küresel Kovid-19 pandemisinin ardından Antalya'nın cazibesinin yükseldiği vurgulandı.. ve "Sahil kentleri kısa veya uzun süreli oturumlar için daha cazip hale geldi. Ayrıca, son yıllarda öne çıkan dijital göçebelerin de kenti tercih etmeye başladığını duyuyoruz" ifadelerini kullanarak satışlarla ilgili değerlendirmelerini sürdürdü.
Yüksek satışta gurbetçilerin etkisinin yadsınamaz olduğunun altını çizen uzmanlar, yüksek döviz kurunun yurt dışındaki Türklerin konut almasını tetiklediğine, ayrıca 2017 ila 2021 seneleri arasında satış fiyatlarının yatırımcıya makul geldiğine dikkat çekerek, hangi ülke vatandaşlarının şehrin neresinden konut aldığına ilişkin resmi bir veri bulunmadığını fakat yaptıkları araştırmalar sonucunda Rusların genellikle Kemer ve Beldibi'ni tercih ettiğini belirlediklerini dile getirdi.
"Almanya vatandaşları Alanya ve çevresine yatırım yaparken, İngilizlerin Kaş ve Kalkan'ı tercih ettiğini görüyoruz" tesbitinde bulunan uzmanlar "Avrupalılar genelde sahil bölgelerinden alım yapıyor. İran ve Irak vatandaşları ise kentin her bölgesinden ev alıyor" açıklamasında bulundu.
***
Dünya genelinde büyükşehirlerde konutların kira geri dönüş süresinin 200-250 ay arasında olduğu görülürken, Türkiye'de pek çok şehirde bu aralık aşıldı. 20 büyükşehirden yalnızca Antalya ve Muğla'da konutların geri dönüş süresi kısaldı, kiralar ev fiyatlarından daha çok yükseldi.
Denge Değerleme'nin DÜNYA için gerçekleştirdiği araştırmada, bir konut yatırımının kiraya verilmesi durumunda kaç senede kendini amorti ettiği belirlendi. Son 1 senede ev fiyatlarının rekor düzeyde arttığı kaydedildi. Talepte ve inşaat maliyetlerinde görülen hızlı artış, satılık ve kiralık konut fiyatlarındaki yükselişin temel nedeni olarak ön plana çıkıyor.
Büyükşehirlerden başlayan bu fiyat yükselişlerinin büyük kentlerle sınırlı olmadığı Türkiye genelinde fiyatların makul seviyede olduğu şehirlerde dahi, 3+1 sıfır evlerin fiyatlarının 1 milyon lira bandına yaklaştığı belirlendi.
Piyasada boş durumdaki evlerin kiraları, arz - talep yetersizliği sebebiyle günden güne hızlıca artarken, bu durumun bir sonucu olarak mevcut kiralamalara da yansıdığı, pek çok kiracı ile ev sahibi arasında kira bedellerinin piyasanın çok altında kaldığına ilişkin düşünceler sebebiyle sorunlar yaşandığı, tespit ve tahliye davalarının yoğun şekilde yükseldiği görülüyor.
Diğer taraftan boş durumda olan, bu sınırlamaya tabi tutulmadan kiraya verilen evler üzerinden bakıldığında, ev fiyatlarındaki hızlı artış neticesinde, kiralarda da artış olmasına karşın pek çok kentte yatırımların geri dönüş süresinin uzadığı, yani kapitalizasyon oranının düştüğü kaydediliyor.
Bu durumun başlıca sebebinin Rusya ve Ukrayna arasında süren savaş olduğu belirtiliyor. Gerek Rus vatandaşlarının gerekse Ukrayna vatandaşlarının savaşın ardından Türkiye'ye, özellikle de Antalya ve Muğla gibi sahil şehirlerine yoğun ilgi göstermesinin ardından ev kiralarının normalin üstünde arttığı ve yatırımın geri dönüş süresinin kısaldığı belirleniyor.
Megakent İstanbul'un gerek Avrupa Yakası'nda gerekse Anadolu Yakası'nda, çalışma kapsamında ilçelerinin tamamına yakınında kira geri dönüş süresinin önemli oranla yükseldiği ve piyasada kiralık konut sayısının oldukça kısıtlı olduğu belirlendi. Dünya genelinde büyükşehirlerde evlerin kira geri dönüş süresinin 200-250 ay arasında olduğuna dikkat çekilirken, megakentin ilçelerinin büyük bir bölümünün bu aralığın dışına çıktığı görüldü.
İzmir'in ön plandaki ilçelerine bakıldığında da benzer bir sonuçla karşılaşılıyor. İzmir'in yoğun biçimde göç alması ve ev fiyatlarının hızla artması sonucunda kira geri dönüş sürelerinin 250-360 ay aralığına yükseldiği görüldü.
Ankara'ya bakıldığındaysa, bu ilde de kira geri dönüş süreleri uzadı. İstanbul ve İzmir'le karşılaştırıldığında farkın daha az açıldığı görülüyor. Ankara'nın çevre ilçelerinin İstanbul ve İzmir'e göre, genişlemeye ve yeni konut üretimine daha elverişli olması, konut arzının daha kontrol edilebilir halde olması gibi etkenlere dayanıyor.
***
İnşaat sektöründe ve emlak piyasasında hem artan maliyetler, hem de taleple birlikte ülke genelinde gayrimenkul fiyatlarında her geçen gün yükseliş yaşanıyor.
TÜİK tarafından yapılan inşaat maliyet endeksi verilerine göre; Mayıs.2021-Mayıs.2022 döneminde inşaat maliyet endeksi yüzde 105.73 oranında artış gösterdiği açıklandı.
İnşaat sektörünün yılda 600 bin konut üretmesi gerekiyor. Arzın daralması sonucunda 2.el emlak fiyatlarının arttığı bir ortamda yaşanan fiyat artışlarına şaşırmamak lazım.. sonuç olarak inşaat sektöründe maliyetlerin artması, arzın daralması ve üretim olmaması bu konuda temel etkenlerdir.
İyi haftalar..