Güncel raporlar, notlar..

AA muhabirinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı,Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yetkililerinden aldığı bilgilere göre, geçen ay toplamda 295.953 adet gayrimenkul satış işlemi gerçekleştirildi.
Bu satış işlemlerinde ise 3.421.060.027-TL tapu harcı geliri sağlandı.
Açıklanan resmi rakamlara göre, Eylül ayında toplamda 311.428 adet gayrimenkul satış işleminin gerçekleştirildiği Ağustos ayına göre, gayrimenkul satış işlemi oranında yüzde 5 azalma yaşandı.
Yine açıklanan resmi rakamlara göre, Türkiye genelinde Ocak-Eylül.2022 dönemi arasında 2.430.623 adet gayrimenkul satış işlemi gerçekleştirildi.. söz konusu bu işlemlerden de 27.901.295.813-TL tapu harcı geliri elde edildi.
Söz konusu işlemlerin 1.027.784 adetini konut, 423.591 adetini arsa, 687.241 adetini tarla, 110.080 adetini iş yeri, geri kalanlarını ise diğer taşınmazların satışı oluşturdu.
Yine açıklanan resmi rakamlara göre, en çok işlem yapılan şehir toplamda 300.549 satışla İstanbul oldu.
Mega kent İstanbul'u 154.657 satış ile Ankara, 124.720 satış ile İzmir, 93.667 satış ile Antalya, 88.125 satış ile Bursa, 73.226 satış ile Konya, 62.549 satış ile Kocaeli ve 62.088 satış ile Balıkesir izledi.
***
Türkiye genelinde konut satışları, Ağustos'ta bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 12.7 düşerek 123.491 olarak gerçekleşti.. geçtiğimiz senenin aynı döneminde 141.400 konut satışı yapıldı.
Satışlar, Temmuz'da ise bir sene sonra ilk defa gerilemiş ve senelik bazda yüzde 13 düştüğü.. bu şekilde konut satışlarındaki yıllık bazda düşüş ikinci ayda da sürdü.
Konut satışlarında senelik bazda düşüş sürerken, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi olarak tanımlanan ‘İlk evim, ilk işyerim' projesi geçtiğimiz ay kamuoyuna tanıtıldı.
Projenin Türkiye'deki barınma sorununun çözümüne ne kadar katkı sağlayacağı ve son dönemde yükselen satılık ve kiralık ev fiyatlarını nasıl etkileyeceği merak edilirken; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan konuyla ilgili açıklamada bulunarak ‘yatırımın ülkenin tamamında satılık ev ve kira fiyatlarını düşüreceği gibi vatandaşların konuta erişimine de kolay hale getireceğine' dikkat çekmişti.
Konut ile ilgili peş peşe adımların atılmasının ardından, konut fiyatlarında bir düşüş olup olmayacağı da merak ediliyor.
Uzmanlara göre ise "Ev fiyatlarının son önemlerde özellikle geçtiğimiz bir yılda oldukça yükseldiğini, bazı bölgelerde bu artışların yüzde 200'lere çıktığını görüyoruz" denildi.
Konut fiyatlarının artışının "Bu artışlar sağlıksız bir şekilde gerçekleşti. 2020 yılında uygulanan kampanyalardaki faiz düşüşünün yanında, fırsatçı yaklaşımlar, pandemi, enflasyon, dövizdeki artışlar, inşaat maliyetlerinin aşırı zamlanması gibi sebeplerden fiyatlar bu seviyelere geldi" denildi.. ev fiyatlarının düşüp düşmeyeceğine ilişkin konuya ise "Tabi fiyatların artışında arz noksanlığı, talep yoğunluğu çok büyük bir etken oldu" diye görüş belirten piyasa aktörleri, gelecek günlerde sosyal konut projeleri, vatandaşa arsa tahsisi, devletin özel sektöre yapacağı katkılar gibi uygulamaların piyasalardaki talebi düşürücü, arzı arttırıcı etkenler olacağını ve böylece piyasalardaki köpüğün gideceğini düşündüklerini ifade ettiler.
Konut kredisi faizlerinin düşmesi gerektiğine de vurgu yapan uzmanlar, "Kredi faizleri yönünden tabii uygun faizler olmalı. Dünyada gelişmiş ülkelerde en yüksek mortgage faizi yıllık yüzde 8'i geçmiyor. Bizde nerden baksanız 3 katı gibi" şeklinde konuştu ve bizde ise faizler düşünce ev fiyatlarının yükseldiğini belirterek "Bu fırsatçılığın önüne geçilmek suretiyle mortgage sisteminin acil hayata geçirilip sistemin tüm dinamikleriyle uygulanması gerekir" değerlendirmesinde bulunarak tamamladı.
***
Devam edelim.. konut satışlarında temmuz ayında başlayan gerileme devam ediyor. Artan fiyatlar sebebiyle alıcı kitlesinin daralması, konut kredilerine gelen sınırlama ve sosyal konutla konut sahibi olma beklentisi alıcının frene basmasında etkili oldu.
Eylül ayında satışlar bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 22.9 azalma gösterdi ve ülke genelinde 113.402 kişi konut sahibi oldu. Böylelikle son 6 senenin de en kötü eylül ayı satışı yapıldı. Yılın ilk yarısında ise kurdaki hareketlilik ve güvenli yatırım arayışı satışları olumlu olarak etkilemişti
AĞIRLIK İKİNCİ EL
Konut üretiminin az olması ve fiyat avantajı 2. el evleri de ön plana çıkardı. Geçen ay sıfır konut satışı yüzde 18.2 azaldı ve 35.954 oldu ve böylelikle de toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 31.7 şeklinde hesaplandı. 2. el konut satışları da bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 24.9 düşüş göstererek 77.488'e düştü. Toplam satış içerisinde 2. el konut satışının payı yüzde 68.3 şeklinde oldu.
KREDİLİ SATIŞTA BÜYÜK GERİLEME
Hürriyet'ten Gülistan Alagöz'ün haberine göre, banka kredili satışlardaki düşüş de dikkat çekiyor. Ülke genelinde kredili satış Eylül'de bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 43 azaldı ve 16.970 şeklinde oldu. Toplam konut satışları içerisinde kredili satışların payı yüzde 15'e kadar indi. Peşin, senet gibi diğer konut satışları ise yüzde 17.8 azalarak 96.432'ye düştü.
RUSYA ZİRVEYİ BIRAKMADI
Yabancılara konut satışı, Eylül ayında bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 23.8 azaldı ve 5.049 oldu. Vatandaşlık hakkı için konut alımının 250 bin dolardan 400 bin dolara yükseltilmesi satışların yavaşlamasında da etkili oldu.
Eylül'de toplam konut satışları içerisinde yabancılara gerçekleştirilen konut satışının payı yüzde 4.5 oldu. Yabancıya konut satışında birinci sırayı 1.795 konut ile mega kent İstanbul aldı. Mega kent İstanbul'u 1.585 konut satışı ile Antalya ve 335 konut satışı ile Mersin takip etti. Türkiye'den en çok ev alanlar da Ruslar oldu. İranlı ve Iraklılardan sonra üçüncü sıradaki Ruslar Nisan'da zirveye yerleşti ve hâlâ zirvedeki yerini de koruyor.
2021 yılında Eylül ayında Türkiye'den 540 konut alan Ruslar bu senenin eylül ayında yüzde 121 artışla 1.196 konut satın aldı. Rusya vatandaşlarını 592 konut ile İran, 433 konut ile Irak vatandaşları takip etti.
Ocak-Eylül döneminde de yabancıya satış bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 32.5 arttı ve 49.644 oldu. 9 aylık satışlar masaya yatırıldığında da Ruslar ilk sırada yer aldı. Rusların Türkiye'de yaptığı konut yatırımı 2022'nin 9 ayında 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 199 arttı ve 9.311'e çıktı. Ocak-eylül döneminde Rusları 6.540 konut satışı ile İranlılar, 5.255 satışla Iraklılar, 2.058 satışla Almanlar, 2.045 satışla Kazakistanlılar takip etti. Savaşın etkisiyle Ukraynalıların da ilgisi arttı ve toplamda 9 ayda yüzde 125 artışla 1.775 konut satıldı.
KONUT KAMPANYASI BEKLENİYOR
“Konut kredilerine erişimdeki zorluğun satış rakamlarını etkilemeyi sürdürdüğünü söyleyen Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, bununla beraber konut tarafında varlık edinmeye yönelik ilginin devam ettiğini söyledi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, orta ve üst gelir grubu için planlanan konut kampanyasının Kasım'da devreye gireceğini açıkladı. Eylül'den itibaren kampanyaya yönelik büyük beklenti oluştuğunu ve satışların çok yavaşladığını söyleyen Altan Elmas, konut sektörü olarak, bu kampanyanın en geç kasım ayının başında başlatılmasının çok iyi olacağını düşündüklerini söyleyerek, orta ve orta üstü kesimlerin de konuta erişimi hızlanacağını ve binlerce insan konut sahibi olacağını söyledi.
Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı öncülüğünde düzenlenecek kampanyaya özel sektör de katılacak. Kampanya ile peşinatın ve Kredi faizinin düşmesi, liste fiyatı üzerinden indirim yapılması hedefleniyor.
İyi haftalar..