Kurban bayramı nedeniyle iç ve dış turizm hareketlendi ve geçtiğimiz hafta içinde de yapılan bir açıklama ile TCMB faiz indirimine giderek geçmişte yaşanan algıları kırdı ve kıyametin kopmayacağını gösterdi. beklentilerin aksine döviz fiyatları da indi.
Bayram öncesi yapılan bir açıklama ile kamu bankaları sırasıyla önce Ziraat Bankası, akabinde de Vakıflar ve Halk Bank konut kredi faiz oranlarını aylık 0,99' a indirdi.
Bir hafta içinde de 34 bini aşan sayıda konut kredilerine talep geldi.
İnşaat sektörünün son bir yıldır yaşadığı zorluk ve belirsizlik üzerine bu açıklama piyasaları sevindirdi ve akabinde de sektörde hemen bir hareketlilik başladı.
Epey zamandır ciddi bir türbülans yaşayan inşaat sektörü açısından bu durum sevindirici olduğu kadar, genel anlamda bakıldığında ise toplumsal beklentilerin ne kadar yüksek olduğunu verilen olumlu tepkilerin moral ve motivasyon açısından, beklentilerin güvene dönüştürülmesi adına ciddi bir adım görüyorum ve açıkçası önemsiyorum.
Piyasalar bu duruma nasıl tepki verdi derseniz, ciddi bir heyecan yarattı. Hem arzda biriken konut stokları eriyecek, hem de ekonomik anlamda sektör rahatlayacak. Tabi alıcı kitleler de maliyetlerin tavan yaptığı bu dönem de çok güzel fırsatlarla ev sahibi olacak.
***
Konut kredi faizindeki düşüşün sektöre hareketlendireceğini ifade eden uzmanlar ve piyasa aktörleri "500 bin liralık bir ev için çekilen 400 bin liralık bir konut kredisinde düne kadar yüzde 1.50 konut kredi faiz oranı ile 10 yıl vadede 464 bin lira faiz ödemesi oluyordu. Kamu bankalarının hamlesi ile bu yük 179 bin lira hafifledi. Aylık ödeme açısından 400 bin liralık bir konut kredisinde 10 yıl vadede daha önce 7 bin 207 TL aylık ödeme yapılırken, şimdi bu rakam 5 bin 711'liraya çekildi. Aylık 1.496 TL indirim yapılmış oldu. Tapu harcı ve KDV'de de teşvikler yıl sonuna kadar uzatıldı. 500 bin liralık bir evde bu iki teşvik dolayısıyla 55 bin liralık avantaj devam ediyor. Toplamda halihazırda vatandaşa 500 bin liralık bir ev aldığında 234 bin liralık fırsat oluşturulmuş durumda" şeklinde konuştu.
***
Gene kurum görüşü olarak yapılan bir açıklama da; mevduat faiz oranlarının de gevşemesi ile şimdi o talebin satışa döneceğini söyleyen uzmanlar şu an konut alıcısı için 2 büyük fırsat olduğunu belirterek "Faizlerin yüzde 1'in altına inmesi önemli bir adım. Diğer fırsat ise fiyatlar. Çünkü bir yılda yüzde 50-70 maliyet artışı oldu ama bu artış satış fiyatlarına yansımadı. Şu an alıcı için fırsat döneminden geçiyoruz. Bundan sonra yapılacak projelerde bugünün fiyatlarını görmek mümkün olmayacak" ifadelerini kullandı.
***
Bayram öncesi yapılan bu açıklamanın sektör tarafından uygulamasında farklı beklentiler de var.. tabi vadenin uzun tutulması ve 180 ay olması da çok önemli.
Uzmanlara göre "Bu adımla aylık 3-5 bin taksit ödeyecek ihtiyaç sahipleri ev sahibi olacak. Yılın ikinci yarısı daha hareketli geçecek ve ilk yarıdaki düşüşler telafi edilecek. Sektör olarak yılı yaklaşık 1 milyonluk konut satışı ile kapatır" beklentisi de var.
***
Şimdi sıra alıcı hedef kitlelerde... Maliyetler artmasına rağmen fiyatların hala güncel maliyetlerle yapıldığında ve inşa edildiğinde ise işin zarar göstermesine rağmen arz edilmesinin kaçırılmayacak fırsat olarak sunulması iyi değerlendirilmelidir.
Aksi halde kaçan balık büyük olacaktır. Neden?
1. Epey zamandır faizlerin yüksek olması nedeniyle kısır bir döngüde kalan şirketler belirlediği stok satış yüzdesini aşınca muhakkak surette fiyatları artıracaktır. Çünkü güncel maliyetlerle sattığı ürünü veya daireyi yerine koyamayacağını yapımcı şirketlerde bal gibi biliyor. Ancak hem finans döngüsü, hem de paranın maliyetini düşündüğünde çarkların dönmesini düşünmekten başka da çaresi yok.
2. Faiz oranları konusunda sağlanan finansman eğer tahditli veya sınırlı ise belirli bir süre sonra bu süreç devam etmeyebilir. Alıcı kitleler açısından işte o zaman kaçan balık büyük olur.
3. Konjoktürel durum neyi gösterir bilemeyiz.. onun için bu sürecin iyi değerlendirilmesi gerekiyor, çünkü kaçırılmaması gereken fırsatlar içeriyor.
***
Daha önce de defaatle yazdık. Faizlerin yüksek olduğu, likidite sorunu yaşanan ortamlarda –günümüz için bahsediyoruz- inşaat sektörü açısından alıcı kitleler açısından emlak yatırım aracı olmaktan çıkmıştı.
Ancak hedef kitle olarak geriye ne kalıyordu; yabancılar ve yurtdışında yaşayan türkler.. iç piyasa da ise ikamet amaçlı mülk almak isteyenler hedef kitle olarak belirlenmişti.
***
Şimdi ise durum değişti.. emlak yatırım aracı olarak öne çıkacaktır. Neden?
• Faizlerin düşmesi ile mevduatta olan nakitler yatırım için gayrimenkul sektörüne dönecektir.
• Son birkaç yıldır artan inşaat maliyetlerinin fiyatlara yansıtılmaması ile satış rakamlarını ehven olması, nedeniyle konut piyasaları hareketlenecektir.
İyi haftalar...
