Cumhurbaşkanı'nın çılgın projesi Kanal İstanbul için ilk resmi adım atıldı ve Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci başlatıldı. Merakla beklenen proje Avcılar, Küçükçekmece, Başakşehir ve Arnavutköy'den geçiyor. Proje maliyeti 60 milyar lira olarak açıklanan Kanal İstanbul 45 km uzunluğunda olacak.
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, 2011 yılından beri gündemde olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çılgın projesi Kanal İstanbul projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na 5 Aralık'ta ÇED başvurusu yaptı. Yıllardır gündemde olan ve güzergahı tartışmalara neden olan projenin tüm ayrıntıları ÇED Başvuru dosyasında ortaya çıktı.
Dosyada yer alan bilgilere göre yaklaşık 45 kilometrelik Kanal İstanbul projesinin maliyeti 60 milyar TL. Belirlenen 5 güzergah alternatifi arasında Küçükçekmece Sazlıdere-Durusu güzergahı seçildi. Kanal, Marmara Denizi'ni Küçükçekmece Gölü'nden ayıran noktadan başlayarak Sazlıdere Baraj Havzası boyunca devam edecek. Sazlıbosna Köyü'nü geçerek Dursunköy'ün doğusuna ulaşıp Baklalı Köyünü geçtikten sonra Terkos Gölü'nün batısında Karadeniz'e ulaşacak. Kanal güzergâhının yaklaşık 7 bin metrelik kısmı Küçükçekmece, 3 bin 100 metrelik bölümü Avcılar, 6 bin 500 metresi Başakşehir, 28 bin 564 metresi de Arnavutköy'den geçecek.
İNŞAAT 5 YIL SÜRECEK
Kanal İstanbul'un inşaatının yaklaşık 5 yıl süreceği, ekonomik ömrünün de 100 yıl olacağı tahmin ediliyor. Kanal inşaatı için en az 3 adet beton santrali yapılması planlanıyor.
ORMANDAN GEÇİYOR
Kanal İstanbul güzergahında 8 bin 138 hektar tarım arazisi, 771 hektar fundalık, 641 hektar meralık, 738 hektar verimli ormanlık alan bulunuyor. Kanal, RAMSAR Sözleşmesi kapsamında Türkiye'de belirlenmiş 135 Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alan arasında yer alan Terkos Gölü Sulak Alanı ve Küçükçekmece Gölü Sulak Alanı'ndan da geçiyor.
DENİZE DOLGU
Kanal İstanbul kapsamında alt ve üst yapılar, liman, yat limanı, kanal içerisinde ihtiyaç duyulan noktalarda kıyı yapıları, tahkimat ve dolgu alanları, ada ve kıyı tesisleri yapılması planlanıyor. Karadeniz'de yapılacak dolgu alanı Çatalca ve Arnavutköy ilçelerinde, Karadeniz Limanı ise Arnavutköy ve Eyüp ilçelerinin Karadeniz'e olan kıyı şeritlerinde yer alacak. Marmara Limanı ise Küçükçekmece ilçesinin girişinde kanal güzergâhının başlangıç noktasında yer alacak.
MARMARA DENİZİ'NE TAKIM ADALAR GELİYOR
Proje kapsamında yapılması planlanan adalar ise Marmara Denizi tarafında olacak. Adalar batıdan doğuya doğru sırasıyla Büyükçekmece, Beylikdüzü ve Bakırköy ilçelerinin Marmara Denizi'ne bakan kıyılarında yer alacak. Kanal kazısından çıkan uygun malzemeler kullanılarak Marmara Denizi'nde , Karadeniz'e doğru kanalın solunda 2 adet ve sağında 1 adet olmak üzere toplamda 3 adet ada grubunun oluşturması planlanıyor. 1. Grup Marmara Adaları, 3 adet toplam 186 hektarlık adadan oluşacak. 2. Grup Marmara Adaları 155 hektarlık 4 adadan, 3. Grup Marmara Adaları da 104 hektarlık 3 adet adadan meydana gelecek.
SAZLIDERE BARAJI İPTAL
Proje kapsamında Sazlıdere Barajı'nın iptali de gündeme gelebilecek. Barajın yaklaşık yüzde 40'nı oluşturan Tarihi Şamlar Bendi ise mevcut hali ile veya yükseltilerek korunacak.
1.5 MİLYAR METREKÜP HAFRİYAT
Dosyada, kanal inşaatının çevresel açıdan en önemli kalemi hafriyat ve bu doğrultuda oluşacak malzemenin taşınması olarak gösterildi. İnşaat sırasında kanal derinliğine bağlı olarak yaklaşık 1,5 milyar metreküp hafriyat oluşması öngörülüyor. Su altından da yaklaşık olarak 115 milyon metreküp dip taraması malzemesinin çıkacağı tahmin ediliyor.
2 YAT LİMANI
Proje kapsamında Küçükçekmece'de 1200 teknelik, Sazlıdere'de 860 teknelik olmak üzere toplam 2 bin 50 yat kapasiteli 2 adet yat limanı da yapılacak. Kanalın kuzey ve güney çıkışlarında Karadeniz Konteyner Limanı ile Marmara Konteyner Limanı olacak.
ALTINŞEHİR VE ŞAHİNTEPE MAHALLELERİ ETKİLENECEK
Güzergâh, Küçükçekmece'nin Altınşehir ve Şahintepe mahallelerinde yerleşim yerlerini doğrudan etkileyecek. Kanal güzergâhı içerisinde kalan bazı konutlar, yazlıklar ve tarım arazileri de kamulaştırılacak. Ayrıca proje kapsamında gerçekleştirilen arazi etüt çalışmaları sırasında yerleşimlere ait mezarlıkların da varlığı gözlemlendi.
TARİHİ YAPILAR
Proje alanında yapılan ön çalışmada 48 adet tarihi korugan ve tank tespit edildi. Kanal Filiboz, Küçükçekmece ve Yarımburgaz Mağarası sit alanlarını da kapsıyor.
BOĞAZIN GÜVENLİĞİ
Başvuru dosyasında Avcılar, Küçükçekmece, Başakşehir ve Arnavutköy ilçeleri sınırları içerisinde planlan Kanal İstanbul'un hayata geçirilmesiyle İstanbul Boğazı'ndaki aşırı baskının azaltılması, muhtemel bir deniz kazası sonrasında yaşanabilecek olayların önlenmesi ve dolayısıyla İstanbul Boğazı'nın seyir, can, mal ve çevre güvenliğinin sağlanmasının amaçlandığı kaydedildi.
KASIM'DA ARAZİ ÇALIŞMASI BAŞLADI
Güzergâh baraj ve göl gibi sulak alanlardan, ormanlık alandan, tarım arazilerinden geçtiği için kritik bitki ve hayvan türlerinin belirlenebilmesi için arazi çalışmalarının ilki geçtiğimiz kasım ayında yapıldı.
Özlem GÜVEMLİ/Sözcü