Konuşurken, konuşmacının önünde geniş bir zaman, tekrar tekrar okuma ve düzeltme imkânı yoktur. Bu yüzden bir konuda etkili ve güzel bir konuşma yapmak, aynı konu hakkında yazı yazmaktan daha zordur. Güzel yazı yazan biri aynı derecede iyi bir konuşmacı olmazsa şaşmamak gerekir. Hani kimi yazarların söyleşilerine gideriz:"Yahu bu adam ne kadar kötü konuşuyor; bu kitapları bu adam mı yazmış? demek gelir içimizden; çünkü güzel yazan birinin güzel konuşmasını bekleriz. Oysa, güzel yazan biri güzel konuşamayabilir. Konuşmak ile yazmak ayrı ayrı becerilerdir. Genellikle iyi konuşmacılar iyi de yazarlar; çünkü konuşmak, yazmaktan daha zordur.
Güzel ve etkili konuşmak her ne kadar kolay bir iş olmasa da aşağıdaki temel tavsiyelere uyarak, kendinizi şimdi olduğundan daha ileri bir seviyeye ulaştırabilirsiniz. Düzgün konuşmak için gerekli olan teorik ve teknik boyuttan önce aşağıdaki iletişim tavsiyeleri ile başlayalım.
Eğer konulu konuşma yapacaksanız,
• Konuşmanıza uygun ifadelerle başlayın. Konuşma sırasında uygun hitap ifadeleri kullanın. Bulunduğunuz ortama uygun bir tutum geliştirin..
• Standart Türkçe ile konuşmaya çalışın. Türkçenin kurallarına uygun cümleler kurun. Yabancı dillerden alınmış kelimeler yerine, bu kelimelerin Türkçelerini tercih edin.
• Karşınızdakinin algılamakta zorluk çekmeyeceği bir hızda akıcı biçimde konuşun.
• Konuşmanızda nezaket kurallarını uygulayın. Samimi olun. Göz teması kurun ve gülümseyin.
• Olayları ve bilgileri sıraya koyarak anlatmaya çalışın. Tekrara düşmeyin. Bir an önce bitireyim kurtulayım tarzı konuşmayın, acele etmeyin. Sebep-sonuç ve amaç-sonuç ilişkilerini doğru kurun.
• Konuşmayı uygun ifadelerle bitirin. Dinleyicilere teşekkür edin ve soruları kabul edin.
Hazırlıklı konuşmalar yaparken,
• Konuşma konunuz hakkında mutlaka araştırma yapın.
• Konuşmanızı bir ana fikir etrafında planlayın. Ana fikrinizi yardımcı düşüncelerle destekleyin. Uygun düşünceyi geliştirme yolları kullanın.
• Atasözü, deyim ve söz sanatlarını uygun durumlarda kullanarak konuşmanızın anlatımını zenginleştirin. Fıkralardan, anekdotlardan da yararlanabilirsiniz. Ne kadar samimimi ve içten bir tonda konuşursanız o kadar etkileyiciliğiniz ve inandırıcılığınız artacaktır.
• Konuşmanız sırasında görsel, işitsel materyaller kullanabilirsiniz. Farklı iletişim araçlarından yararlanabilirsiniz.
• Konuşmanızı değerlendirin. Sesinizi ya da görüntünüzü kayıt edip izleyin.
• Konuşmanız içerik yönünden konuya uygun mu? Gereksiz ayrıntılar varsa atın.
• Konuşmanızı dil ve anlatım yönünden değerlendirin: Doğallık, Açıklık, Duruluk…
• Konuşmanızı sunum tekniği yönünden değerlendirin.
• Sesinizi ve beden dilinizi etkili kullanabilmiş misiniz?
Bütün konuşmalarınızda yapmanız ve yapmamanız gerekenler:
Yapmanız Gerekenler:
• Karşınızdaki insanları dinleyin.
• İnandırıcı olun,
• Gözlerinizi de kullanın. Tavırlarınız birbirini desteklesin.
• Söylediklerinize önce siz inanın.
• Söz varlığınızı geliştirmeye çalışın.
• Edebi dili, kültür dilini kullanın.
• Sesinizin tonunu duygu ve düşüncelerinize göre ayarlayın.
• Kısa notlar alın.
• Konuşma üslubu edinin.
• Uzun cümleler kuramıyorsanız kısa cümleler kurun.
Yapmamanız Gerekenler:
1) Övünmek.
2) Boş konuşmak
3) Düşündüğünüz her şeyi söylemek
4) Nasihat etmek
5) Argo konuşmak
6) Ayrımcılık yapmak
7) Aşırı jest ve mimikler kullanmak
8) Kağıda bağlı kalmak, direk okumak
9) Tek tarafa bakarak konuşmak
10) Uzun cümleler arasında bocalamak
Esen Kalın.
