Küçük Kaynarca Antlaşması 1768-1774 Osmanlı-Rus savaşları sonucunda imzalanmıştır ve Osmanlı Devleti adına o güne kadar imzalamış olduğu en ağır antlaşma olarak tarihe geçmiştir. Osmanlı Devleti Lehistan'ı müdafaa etme amaçlı savaşa girmişti ancak bu harbin neticesinde Lehistan toprakları Rusya, Avusturya ve Prusya devletle-rince paylaşılmıştır.
Osmanlı tarafından bakıldığında olumsuz olarak Fatih Sultan Mehmet zamanından beri Osmanlı toprağı olan Kırım'ın elden çıkıyor olmasıdır. Kırım Osmanlı devletinden ayrılan ilk Müslüman toprağı olması bakımından son derece acı bir etki yaratmıştır. Antlaşmaya göre Kırım bağımsız bir devlet olarak kalacaktır. Ancak Rusya çok kısa bir süre sonra burayı işgal edecektir.
Antlaşmanın en önemli maddelerinden biri; Rusya'ya İstanbul'da bir Ortodoks kilisesinin açılmasına izin vermesidir. Rusya, bu izin çerçevesinde antlaşma metninde olan anlamı çarpıtma yoluna giderek, Osmanlı Devleti içerisindeki tüm Ortodoks ahalinin koruyucusu unvanına soyunmuştur. Bu söylem ile Osmanlı içişlerine karışmayı kendisine hak görmektedir.
Karadeniz bu antlaşma ile Türk gölü olmaktan çıkmıştır. Rusya Karadeniz kıyılarında kale inşa edebilecek ve Karadeniz'de istedikleri doğrultuda ticaret yapabileceklerdir. Osmanlı Devletinin İngiltere ve Fransa'ya vermiş olduğu kapitülasyonlardan aynı derece Rusya'da yararlanabilecektir. Osmanlı Rusya'ya savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır.
Bu savaş esnasında oldukça kötü olan Osmanlı ekonomisi bu ağır mağlubiyet ile daha da derin yaralar alacaktır. Çeşmede yakılan donanmamız ve savaş alanlarında şehit olan binlerce askerimizin acısı tarih kitaplarına yansımıştır. Diğer yandan İstanbul ve Çanakkale boğazları Rusya tarafından tehdide açık konuma gelmekteydi bunun anlamı en büyük hayalleri olan Osmanlı başkenti İstanbul'un Ruslar tarafından işgal edilebilmesi riskinin artması demektir.
