Bu ülkede seçim dönemleri her zaman sancılı olmuştur. Neredeyse 6 aydır devam eden bu süreçte piyasaların olumsuz etkilenmesi de kaçınılmazdı.
Başta döviz ve altın fiyatlarının artacak beklentisi, emlak yatırımcısını da olumsuz etkilediği için Nisan ayında gayrimenkul satışlarında ciddi bir düşüş yaşandı.
Seçimlerde gösterdi ki milletimiz istikrarın devamına oy verdi. Şimdi ise artık işimize bakma zamanı. İnşaat sektörünü ilgilendiren konularda basınımızda da yer alan raporlardan devam edelim.
**
TÜİK'E göre ilk çeyrekte inşaatına başlanan bina sayısında yüzde 9.2 azalma yaşandığını açıkladı. Sektör temsilcilerinin uzun zamandır yüksek maliyetler sebebiyle konut arzının düştüğü tezi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinde de görüldü. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, 2023 yılının ilk çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen yani inşaatına başlanan bina sayısı yüzde 9.2 azalma gösterdi. 2021 ilk çeyreğinde 33.597 bina, 2022 ilk çeyreğinde ise 26.141 bina için verilen ruhsat sayısı, bu sene 23.743 bina için verildi. Bu veriler Kovid-19 pandemisinden bugüne kaydedilen en düşük seviye oldu. Sektör temsilcileri, yükselen maliyetlerin altını çizerek "Konutta arz krizi var ve çözülmezse bu durum barınma krizine dönecek" değerlendirmesinde bulundu. Piyasa uzmanlarına göre; bu düşüşün maliyetlerdeki artışın yansıması olduğuna dikkat çekti.
"Depremden dolayı yaşanan durgunluğun da etkisi vardır ama ana etken maliyetler. Geçen yıl 800-TL olan 1 m3 beton, şu an 2.000-TL oldu" açıklamasında bulunan uzmanlar, ev üretmenin de satmanın da artık çok zor olduğunu, insanların konut alabilme imkanının neredeyse ortadan kalktığını söyledi. Bu konuda başka bir uzman ise ruhsatlardaki azalma için öngörülemeyen maliyet yükselişlerini işaret ederek, "Bir konutun yapımı iki yıl sürüyor. Türkiye'de iki yıl boyunca hangi maliyetlerle boğuşacağını öngöremeyen müteahhitler de yeni konut yapımına girmiyor. Bu durum arzı düşürüyor" ifadelerini kullanarak; "Yani 5 yıllık süreçte bakınca bu düşüş yüzde 9'dan çok daha fazla. Dolayısıyla konut arzı riskli seviyeye geliyor" dedi ve konut arzındaki sorunun çözülmemesi halinde bu durumun barınma krizine doğru gideceğinin altını çizdi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce'nin analizine göre de Türkiye genelinde kiralar son dört senede yüzde 583 oranında yükseldi. Konu ile ilgili değerlendirmesinde "Nisan 2019'da 81 ilde ortalama kira bedeli aylık 728-TL sı iken bugün 5.058-TL ye çıkmış durumda. Artış oranı yüzde 583" diyen Gökce, tüm Türkiye'de 2019 Nisan'da kira bedelinin ortalama ücretin sadece yüzde 27'si kadarken bugün yüzde 45'e yükseldiğine dikkat çekti.
**
Açıklanan resmi rakamlara göre, Türkiye genelinde Nisan'da konut satışları yüzde 35,6 azaldı ve 85.652 adet oldu. Konut satışları Ocak-Nisan döneminde bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 18,6 azalışla 368.867 adet satış gerçekleşti. Uzmanlara göre burada en büyük etken konut satışlarındaki söz konusu bu azalmanın konut kredilerindeki sınırlamalar ve düşük miktar kredi verilmesinden kaynaklandığını dile getirdi. Açıklanan resmi rakamlara göre, konut satışlarında İstanbul 13.944 konut satışı ve yüzde 16,3 ile en yüksek paya sahip oldu. Aktarılan detaylara göre, satış sayılarına göre mega kent İstanbul'u 10.000 konut satışı ve yüzde 11,7 pay ile başkent Ankara, 4.960 konut satışı ve yüzde 5,8 pay ile İzmir takip etti. Konut satış sayısının en az olduğu şehirler sırasıyla 22 konut ile Ardahan ve Hakkari, 53 konut ile Bayburt şeklinde oldu.
YABANCILARA 2023'ÜN NİSAN AYINDA 2.557 KONUT SATIŞI GERÇEKLEŞTİ
Yine açıklanan rakamlara göre, yabancılara gerçekleştirilen konut satışları Nisan'da bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 60,3 azaldı ve 2.557 şeklinde oldu. Nisan'da toplam konut satışları içerisinde yabancılara gerçekleştirilen konut satışının payı da yüzde 3,0 şeklinde oldu. Paylaşılan detaylara göre, yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 1.024 konut satışı ile tatilcilerin gözdesi Antalya aldı. Antalya'yı sırasıyla 792 konut satışı ile İstanbul ve 186 konut satışı ile Mersin takip etti.
DEPREM SONRASI TRAKYA'YA GÖSTERİLEN İLGİ RAKAMLARA YANSIMADI
Yine verilen detaylara göre, Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra İstanbul'da olması beklenen olası deprem söylentisinin etkisiyle Trakya'ya gösterilen konut ilgisinin rakamlara yansımadığı da görüldü. 2023'ün Nisan ayında Türkiye'deki toplam konut satışlarının yüzde 0.7'sinin gerçekleştiği Edirne, en çok konut satışının yapıldığı şehirler arasında 33. sırada yer aldı. Edirne'de 557 konut satışının 168'i ilk satış, 389'u ise 2. el satış şeklinde gerçekleşti.
TEKİRDAĞ'DA 2023 YILI NİSAN'DA 218 KONUT SATILDI
Türkiye'deki toplam konut satışlarının yüzde 2,6'sı Tekirdağ'da gerçekleşmiş olup en çok konut satışı yapılan şehirler arasında 8. sırada yer aldı. Aktarılan detaylara göre, Tekirdağ'da toplam konut satışları içerisinde ipotekli satışların payı yüzde 31,3 ile 21. sırada yer aldı. Türkiye'deki ipotekli konut satışlarındaki yüzde 3,2'lik pay ile Tekirdağ 6. sırada yer aldı.
KREDİLERDEKİ SINIRLAMA KONUT SATIŞLARINA DA YANSIDI
Malumunuz üzere konut kredi faiz oranları özel bankalarda kamu bankalarına nazaran yüksek. Kamu bankalarında bu oran aylık %1.25 seviyelerinde, özel bankalarda ise bu oran aylık %2 seviyelerinden %4'lere çıktı.
Lakin kamu bankaları da likidite sorununu bahane ederek ya çok düşük rakamlarda kredi teklifinde bulunuyor veya sınırlama getiriyor.
Bu nedenle konut satışlarında yaşanan düşüşte konut fiyatlarındaki artışın etkili olduğunu piyasa uzmanları tarafından dile getirilerek “Konut satışlarındaki düşüşün sebebi olarak, inşaat maliyetlerindeki artışın konuta ulaşabilirliği azaltması gösterilebilir. Konut kredilerinde bankaların getirdiği bazı sınırlamalar ve düşük miktar kredi verilmesi konut satışının düşmesinde de etkili oldu. Ayrıca konut alıp kiraya veren yatırımcılar satış rakamıyla kiraya vermiş olduğu rakamdaki amortisman süresindeki makasın açılması da konut satışlarını düşürdü” dedi.
Başa dönersek, demokrasi rejimi serbest, adil ve hür seçim demek olduğuna göre sandıktan çıkan sonuçlar -kim seçilirse seçilsin- iman etmek lazım.
Sonuçta Türk milletinin ferasetini her seçimde görebilirsiniz... Millette ülkenin geleceğini düşünerek ortaya konulan vizyona ve istikrarın devamına oy vermiştir.
Ülkemize hayırlı olsun…
