İnşaat sektörü; ülke de yaşayan herkesin ve her kesimin yaşamına hitap eder.. bu nedenle hem ikamet edeceği evi veya ticareti için hem de yatırımı için yaşamın ayrılmaz bir parçası olduğu gerçeği inkar edilemez.
Dikkat edilirse insanlar en alt gelir gruplarından en üst gelir grubuna kadar yaşamın her anında mutlaka ya kendisi ya da aile bireyleri için ilgilenmek veya odaklanmak durumundadır.
Yapılan bazı araştırmalardan devam edelim..
• Türkiye konut fiyatlarında zirvede..
Avrupa'da 2021-2022'nin ilk çeyrekleri arasında konut fiyatları en çok Türkiye'de artış gösterdi. Konut fiyatlarındaki artış Türkiye'de yıllık yüzde 110 olurken, Avrupa Birliği'nde (AB) bu oran yüzde 10 olarak kayıtlara geçti.
• Aynı dönem içinde Türkiye'de yıllık kira artışı yüzde 15,4 olurken AB'de ise yüzde 1,4 oldu. Euronews'ün haberine göre, 2022'nin ilk çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine göre Türkiye'deki ev fiyatları yüzde 110 yükseldi. Listenin ikinci sırasında yer alan Çekya'da yıllık artış yüzde 25. Toplam 27 AB ülkesinde ev artış oranının ortalaması ise yüzde 10,5.
• Konut fiyatlarının en az arttığı ülkeler yüzde 1 ile Kıbrıs ve yüzde 4 ile Finlandiya oldu. Bazı ülkelerdeki artış ise yüzdesel olarak şu şekilde oldu:
Hollanda 19, Bulgaristan 12, Almanya 12, İspanya 9, Fransa 7 ve İtalya 5.
• Kira fiyatları ise Mayıs 2022 itibarıyla son bir yılda Türkiye'de yüzde 20 yükseldi. Kirada yıllık resmi enflasyonun bu kadar düşük olması, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) hesaplama yönteminden kaynaklanıyor.
• Türkiye, Slovenya (yüzde 26,4) ve Estonya'nın (yüzde 24,5) ardından bu alanda üçüncü sırada yer alıyor.
• AB'de bu dönemde kiralar yüzde 1,7 oranında yükseldi. Avusturya ise yüzde eksi 0,9 ile kiraların düştüğü tek ülke oldu.
• Mayıs 2022 itibarıyla son bir yılda diğer ülkelerde yaşanan kira artışı şu şekilde: Polonya yüzde 13,9, İrlanda yüzde 10,1, Bulgaristan yüzde 6,3, Belçika yüzde 2,9, Almanya yüzde 1,6 ve Türkiye'de kanuna göre gelecek bir yıl için geçerli olacak kira artışı, geçmiş 12 aylık ortalama tüketici fiyat endeksinden (TÜFE) fazla olamıyor. Ancak bu kanun, yalnızca mevcut kiracılar için geçerli. Kanuna göre ev sahipleri yeni kiracı bulurken istediği meblağı talep edebiliyor. Bu nedenle resmi kira enflasyonu da daha düşük çıkıyor.
• Emlak sitelerindeki ilanlara göre yıllık fiyat artışı ise yüzde 100'ü aştı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) sahibinden.com' da yer alan veriler üzerinden yaptığı son hesaplamaya göre, Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilanlarındaki yıllık artış oranı nisan ayında yüzde 182,7 oldu. BETAM' a göre yıllık kira artış oranı nisan ayında İstanbul'da yüzde 140, Ankara'da yüzde 133,9 ve İzmir'de ise yüzde 110,8 olarak ölçüldü.
• Tapular Noterlerde de yapılabilecek
Tapu Müdürlüklerince tapu kayıt örneği gibi belgelerin noterliklerle paylaşılmasından sonra, tarafların başvuru yapmasıyla beraber, taşınmazdaki haciz gibi kısıtlamaların sorunlanmasının ardından taraflar arasında taşınmaz satış sözleşmesi düzenlenebilecek. Konuyla ilgili açıklama yapan uzmanlara göre; "Taraflarca imzalanan satış sözleşmesinin noter tarafından tapu bilişim sistemine eklenmesini takiben taşınmazın yeni sahibi tapu müdürlüklerince tapu siciline işlenecek ve taşınmaz satışı gerçekleşmiş olacak" denildi.
• Bu işlemden noterlerin sadece gayrimenkulün değerine göre tespit edilen tapu harcıyla yine gayrimenkulün değeri dikkate alınarak belirlenecek bir tutar alınacağını belirten Can, 500 TL – 4.000-TL arasında noter ücret alınabileceğini açıkladı.
• Yeni düzenleme kapsamında gayrimenkul satış sözleşmesinin düzenlenmesi sebebiyle oluşan zarardan noterlikler de sorumlu tutulacak ve bu zararı devletin karşılaması halinde sözleşmeyi düzenleyen notere rücu edecek ve notere karşı açılan davalar, tapu sicilinin olduğu yer mahkemesinde görülecek.
• Gayrimenkullerin satış sözleşmesi ve diğer belgeleri noterliklerce sisteme aktarılacak ve fiziki şekilde arşive alınacak. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nce tapu kayıt örneği ve diğer belgeler, tapu bilişim sistemi aracılığıyla noterlere iletilecek.
• Tapu kayıt örneği ve diğer belgelerden hak sahibinin belirlenememesi veya atışa engel hukuki bir durum olması halinde noterler gayrimenkul alım satım işlemi yapamayacak.
• Konut fiyatları yükseliyor, talep azalmıyor..
Konut fiyatlarının artmasının temel sebebi sektörün üretememesidir. Arzın daralması ile hızla yükselen ev fiyatlarına rağmen konut talebinin halen devam ettiğini fakat gerçek ihtiyaç sahiplerinin konuta ulaşmakta büyük sorun yaşadıklarını, gayrimenkulün gelir seviyesi iyi olanlar arasında bir yatırım aracı olarak el değiştirdiği açıklandı.
• Son yıllarda yükselişe geçen konut satış fiyatları bu yılın ikinci çeyreğinde de hız kesmeden devam ediyor. İnşaat maliyetlerindeki rekor artış ve yüksek talep, konut fiyatlarını her geçen gün daha da yukarı taşıyor. Hem fiyatlar daha da yükselir endişesi, hem de gayrimenkulü güvenli liman gören yatırımcılar sayesinde konut piyasası canlılığını koruyor.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan satış rakamlarına göre Türkiye genelinde konut satışları Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %107,5 artarak 122 bin 768 oldu. Konut satışlarında İstanbul 22 bin 148 konut satışı ve %18,0 ile en yüksek paya sahip oldu. Ocak-Mayıs dönemine baktığımızda da bir önceki yılın aynı dönemime göre yüzde 38 artış gerçekleşti. Bu rakamlar 2022 yılı konut satış rakamlarının geçtiğimiz yılın üzerinde gerçekleşeceğine dair önemli bir göstergedir.
• Gayrimenkul sektörüne olan ilginin devam etmesinde en önemli etken konutun yatırım aracı olarak ülkemizde enflasyonist ortamda paranın değerini koruyan en önemli yatırım enstrümanı olmasıdır. Türk Lirasının değer kaybetmesi, inşaat maliyetlerinde ithal girdilerin yükselmesi konut fiyatlarını yukarı çıkarmaktadır. Bu durumda ihtiyaç sahibi olmayan yatırımcılar fiyatı sürekli artan konutlara yönelmeyi tercih ediyorlar.
• Gelir seviyesi iyi olanlara ek olarak elinde belirli bir birikimi olanlar da yine aynı şekilde artan fiyatlardan ileride yarar elde etmeyi hedefleyerek uygun şartlarda kredi kullanıp konut almayı seçiyorlar. Artan konut satış rakamları gerçek ihtiyaç sahiplerinin ev sahibi oldukları anlamına gelmiyor. Yeni konut fiyatlarının yüksek olması ve üretimin yavaşlaması nedeniyle tüketicinin ağırlıklı tercihi Mayıs ayında da ikinci el konutlar oldu. Fiyatların aşırı yükselmesi ve yeni konut üretiminin azalması dolayısıyla konut ihtiyacı artarak, devam ediyor. Şu anda ekonomik konut noktasında büyük sorun yaşanıyor. İnşaat firmaları ekonomik konut üretemiyor. Konut sadece gelir seviyesi iyi olanlar için bir yatırım aracı olarak el değiştiriyor. Hem kiralık hem de satılık konutlarda yaşanan problemin kaynağında son 3 yıldır hızla artan inşaat maliyetleri ile birlikte yeterince gerçekleşmeyen konut arzı olarak görülüyor.
• Türkiye'nin yılda yaklaşık 800 bin adet yeni konut üretimine ihtiyaç duyduğu bir ortamda son yıllarda bu seviyeden düşüşün fiyatları hızla yukarı yönlü çektiği bu değişimin artan taleple birleşince barınma sorunu yaşanmaya başladı. Türkiye genelinde konut fiyatları hızla artarken, birçok vatandaş için ev satın almak gerçekleştirmesi imkânsız bir hayal haline geliyor.
• Bu noktada kamunun konut üretim maliyetinde en büyük paya sahip olan arsa maliyetine çözüm üretmesi, Toki ve belediyeler ile birlikte konut üretmek için harekete geçmesi gerekmektedir. Sadece merkezi bölgelerde kentsel dönüşümde değil, aynı zamanda şehrin çeperlerinde uygun arsa maliyeti olan bölgelerde de konut üretimine teşvikler sağlanmalıdır.
• Kamu tarafından üretilen konutların sadece satışı değil barınma sorunu yaşayan gerçek ihtiyaç sahiplerine uzun vadeli kiralanması alternatifleri de gündeme alınmalıdır. Kamu bankaları tarafından oluşturulan düşük faizli konut kredisi kampanyalarının ev fiyatlarını daha da arttırdığı bir ortamda gerçek ihtiyaç sahiplerinin konut erişimine imkan sağlamak için konut fiyatları ve inşaat maliyetlerin düşürülmesinde çözümleri üretilmelidir.
İyi haftalar..