Hüseyin Kuru

Raporlar, düşünceler..

Gayrimenkul konut alımında taleplerin öne çekildiği konusunda uzman görüşleri var. Şöyle ki; Türkiye genelinde konut satışları Ağustos ayında Temmuz ayına göre yüzde 11 artarak 122.091 oldu. Kredi kısıtlaması yapılacağı endişesi ile talebin öne çekilmesi Ağustos ayında satış rekoru getirdiği söyleniyor.
Bu nedenle 2023'ün en yüksek satış verisine ulaştık. Artan maliyetler ve fiyatlar nedeniyle İstanbul'un konut satışları içindeki payı düşüyor.
Temmuz ayında yüzde 14,4 olan İstanbul'un payı 17.408 konut satışı ile bu ay 14.3'e geriledi. Ancak hala satışları içinde en yüksek paya sahip olmayı sürdürüyor.
Buna karşın, fiyatların hala uygun olduğu Ankara ve İzmir gibi Anadolu şehirlerin payları yükseliş gösteriyor.
Ankara'nın Temmuz'da yüzde 8,8 olan payı Ağustos'ta yüzde 9'a, İzmir'in payına aynı dönemde 4.7'den yüzde 5,3'e çıktı.
TSKB gayrimenkul değerleme/ Makbule Yönel ‘Ağustos ayı içinde kamu bankalarının kredi koşulları özel bankalarla aynı seviyeye getirildi. Aynı şekilde 24 Ağustos itibariyle 2. Konuta kredi kısıtlaması getirdi. Tüm bunlardan etkilenmek istemeyenler alımlarını öne çekti.'
Veriler de bu görüşü teyit ediyor.
İPOTEKLİ SATIŞ
Türkiye Genelinde ipotekli konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 26,1 azılış göstererek 16.375 oldu.
Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde önceki aya sınırlı bir şekilde artarak 13,4 olarak gerçekleşti.
Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,5 azalarak 35.310 oldu.. toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 28,9 oldu.
Türkiye genelinde ikinci el konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,7 artış göstererek 86.781 oldu. Toplam konut satışları içinde 2. El konut satışının payı yüzde 71,1 oldu.
Yabancılara yapılan konut satışları Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9 artarken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42 azalarak 3.058 oldu.
Yabancılara yapılan konut satışları Ocak-Ağustos döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 43.6 azalarak 25.134 oldu.
Yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 1.066 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla 919 konut satışı ile Antalya ve 248 konut satışı ile Mersin izledi.

***
Devam edelim... Endeksa, konut fiyatları, hane halkı geliri, kredi faiz oranları ve kredi taksit tutarlarını göz önünde bulundurarak hazırladığı Türkiye geneli için endeksa konut satın alınabilirlik endeksini ve her ay TÜİK'in enflasyon oranlarına göre hazırladığı konut fiyatlarındaki gerçek değer değişimlerini yayınladı.
Rapora göre, Türkiye genelinde Ağustos 2023 sonu itibarıyla konut satış fiyatları bir önceki aya göre yüzde 7, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 110 artarken, ortalama 2.859.610-TL seviyesine ulaştı.
2023 yılı Ocak – Ağustos ayları arasında, konut satın alınabilirlik endeksi ise; 65,2 seviyesinden 50,1 seviyesine gerileyerek yüzde 23 oranında azaldı.
KONUT SATIN ALINABİLİRLİK
ENDEKSİ 65,2'DEN
50,1 SEVİYESİNEGERİLEDİ
Konut satın alınabilirliği endeksi 65,2 baz puan seviyesinden 50,1 baz puan seviyesine geriledi. Endeksa verilerine göre Türkiye ortalama konut satış değerine ulaştı.
2023 yılı Ocak – Ağustos ayları arasında, konut satın alınabilirlik endeksi 65,2 baz puan seviyesinden 50,1 baz puan seviyesine gerileyerek %23 oranında azaldı.
2023 Ağustos ayı ile bir önceki yılın aynı ayı karşılaştırıldığında, 2022 Ağustos ayında 58,6 puan olarak kaydedilen konut satın alınabilirlik endeksi 2023 Ağustos ayında 50,1 puan seviyesinde kaydedilerek yüzde 14 oranında azaldı.
KONUT SATIŞLARI
ORTALAMASI 2.859.610-TL
Endeksa verilerine göre, Türkiye genelinde Ağustos 2023 sonu itibarıyla konut satış fiyatları bir önceki aya göre yüzde 7, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 110 artarak ortalama 2.859.610-TL seviyesine ulaştı.
Konut değerlerinde düzenli olarak artış görülürken, Aralık.2022'de ve Temmuz.2023 'te asgari ücrete zam yapılması ile ortalama hane halkı gelir seviyesinde de yükselme yaşandı.
Ocak 2023 sonunda konut satın alınabilirlik endeksinde 18,5 puanlık bir yükselme kaydedildi.
2023 yılı içerisinde ilerleyen aylarda ocak ayındaki yükselmenin korunamadığı ve konut satın alınabilirlik endeksinin Ocak 2023 döneminde 65,2 seviyesinde kaydedilirken Ağustos 2023 döneminde 50,1 seviyesine gerilediği görüldü.
Konut satın alınabilirlik endeksi incelendiği zaman, 2023 yılı Ocak – Ağustos ayları arasında yüzde 23, 2023 Ağustos ayı ile bir önceki yılın aynı ayı arasında yüzde 14 düşüş görüldü.
Pandemi öncesi dönem ile karşılaştırıldığı zaman, asgari ücretin zamlandığı dönemler dışında, konut satın alınabilirlik endeksinin düşüşte olduğu gözlemlendi.
YURT DIŞINDAN KONUT
ALIMLARI ARTTI
Endeksa verilerine göre; Pandemi döneminin sona ermesinden itibaren Türk vatandaşları yurt dışında konut alımına yöneldiğini söyledi.
TÜİK verilerine göre 2020 yılında 35.184 Türk vatandaşı yurt dışından konut satın alırken, 2021 yılında 45.789 kişi yurt dışından konut satın aldı ve yurt dışından konut satın alma oranı bir yıl içerisinde yüzde 30 oranında arttı.
Türk vatandaşları tarafından konut satın almak amacıyla en fazla tercih edilen ülkelerin başında Yunanistan, Portekiz ve Malta geliyor.

***
İnşaat sektörü durgun bir dönem de diyebiliriz. Kredilerin kısıtlı ve faiz oranlarının yüksek olması nedeniyle süreç peşin alımlar ve TL bazlı vadeli olarak ilerliyor. Lakin kredilerin çok düşük ve faizlerin yüksek olması nedeniyle hem alıcılar, hem de sektör açısından tatmin edici değil. Çünkü hem maliyetler arttı, hem de satış rakamları yükseldi.
Bu süreç tabiatıyla sıkıntılı piyasalar tarafından ekonomi takvimi de dikkatle takip ediliyor. Hükümetin açıkladığı OVP çerçevesinde disiplinli bir ekonomi hedefi ve bunun neticesinde enflasyonun düşürülmesi konusunda ciddi adımlar atılıyor.
Siyasi erk tarafından açıklanması beklenen Cumhuriyetimizin 100.yılına özel bazı müjdelerden de bahsediliyor.
Bu açıklamalar toplumsal bazda emeklilerin maaş artışları ve ikramiyeler ile açıklanan plana göre yapılacak iyileştirmeler vs. yanı sıra bazı illerde bulunan lityum yatakları, doğu akdeniz gazı, güneydoğuda fışkıran petrol kuyuları vs. bunlar ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacağı, mutlaka ekonomik yansımaları da olacağı aşikar.
Önümüzde bir de mahalli seçimler var. Takriben 6 ay kaldı.
Bu nedenle sürecin farklı ve güzel olacağını düşünüyor ve temenni ediyorum.
İyi haftalar...

YORUM YAP