Ülke gündemİ çok yoğun, içerde ve dışarda yaşanan gelişmeler, ekonomik proğram, mali takvim vs. derken bu hafta sonu yapılacak yerel seçime odaklanıldı. Seçim sonrası piyasaların beklentileri, döviz de bu hafta yaşanan artışlar vs. derken sektöre yönelik geçen hafta içinde yaşanan gelişmelerden başlayalım.
***
KDV ve ÖTV indirimleri uzadı..!
Cumhurbaşkanlığı'ndan gelen son dakika açıklamasına göre, tapu harçlarında vergi indirimleri uzatıldı. Daha önce 31.Mart.2019'da sona ereceği açıklanan ÖTV, Tapu harçları ve KDV indirimlerinin 31 Aralık 2019'a kadar uzatıldığı belirtildi. Resmi Gazete'de yayımlanan vergi indirimlerine göre; motosiklet, konut, tapu harcı, ticari araç ve mobilyalarda vergi indirimlerinde süre uzatımına gidildi. Tapu harçlarında yüzde 3' lük oran, Konutta KDV'nin yüzde 8 olarak uygulanması da 31 Aralık 2019 yılına kadar devam edecek. Kararlar 1.Nisan.2019 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek.
***
Hazır ve hemen teslim konutlar tercih nedeni..!
Vatandaşların tercihini sektörde arza sunulan konutların stoktan yana kullanması rakamlara da yansıdı. Geçen senenin Ocak ayında satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 18'i, şubatta yüzde 26'sı bitmiş konutlardan meydana geliyordu. Rakam bu yıl bitmiş konutlarda Ocak ayında yüzde 22'ye, Şubat ayında ise yüzde 39'a çıktı. Bunun nedeni de konut alıcılarının tercihlerini bitmiş konutlardan yana kullanmaya özen göstermesidir. Stoktaki konutların ödeme seklinde de peşinat oranlarının yükselmesi de dikkat çekti. Yeni Şafak'tan Mine Açar'ın haberine göre, müteahhitlerin yeni konut üretimini azaltması, fiyatların maliyet artışına rağmen yükselmemesi ve kira geliri gibi avantajlar stoktaki konutu da cazip kıldı.
Mevduatlar fırsata çevriliyor..!
Müteahhitler cebinde parası olanların ve gayrimenkulde fırsatı görenlerin de bitmiş konut satın almaya başladığını belirtti. Farklı ödeme planlarından da alıcının faydalandığına dikkat çeken konut geliştiricileri ev alan mevduat sahibinin parasının tümünü de kullanmadan ödemelerini uzun vadeye yayabildiğini aktardı. Bu durumun konut alımını cazip kıldığını söyleyen müteahhitler, bitmiş konutun bu nedenle tercihte öne çıktığını dile getirdi. Nitekim cebinde 500 bin TL'si olan bir vatandaşın bu dönemde yapacağı konut yatırımından günün sonunda karlı çıktığı yapılan mini hesaplarla da gözler önüne se-riliyor.
Kira geliri artı Para demek..!
Stoklardaki bitmiş konutun bir diğer avantajı da kira geliri olarak hesaplanıyor. Faizin yüksek olduğu dönemlerde anaparaya eklenen kira geliri, faizlerin aşağıya çekilmesiyle de aylık kredi taksitinin önemli bir kısmını da ödeme imkanı oluşturuyor. Gayrimenkul uzmanları 500 bin TL'lik bir konuttun mevcut şartlarda minimum kira getirisinin 1.200 TL olduğunu belirtiyor. Yani kira getirisi ana paraya eklenip parayı çoğaltabildiği gibi düşük faiz döneminde de aylık kredi taksitinin önemli bir kısmını ödeme imkanı da veriyor.
Param yok diye üzülmeyin..!
Akıllı yatırımlarda ‘ah keşke benimde cebimde param olsaydı', para parayı çekiyor dediğinizi duyar gibiyim, ama bu noktada da umutsuz olmayın. Çünkü bu dönem, cebinde parası olmayan kişiler için de çokça fırsatlar barındırıyor. Uzmanlar, ‘son 1 senede konut fiyatlarının hiç artmadığını söylüyor. Yükselmediği gibi bir de indirim oranlarının arttığına da dikkat çekiliyor'. Buna karşılık inşaat maliyetlerinin de en az yüzde 40 arttığı bunun yeni yapılacak konutlarda fiyatı artırıcı etkisi olduğu belirtiliyor. Bugün normal değeri 700 bin TL olan konutu 500 bin TL'ye almanın mümkün olduğunu belirten uzmanlar kirada olanların kira yerine kendi evine ödeme yaparak konutun primini de piyasalar normale döndüğünde kar hanesine yazabileceğini belirtiyor. Vatandaş bitmiş konuta yönelirken yeni konut inşaatlarının da bir hayli azaldığı dikkat çekiyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 (Ocak-Aralık) yılı yapı izin istatistikleri verilerine göre belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2018'de bir önceki yıla göre bina sayısı yüzde 36,7, yüzölçümü yüzde 48,9, değeri yüzde 35,8, daire sayısı yüzde 53,3 azaldı.
Yapı ruhsatı verilen binaların 2018 yılı toplamında; yapıların toplam yüzölçümü 143,8 milyon m2 iken bunun 73,5 milyon m2'si konut, 43,6 milyon m2'si konut dışı ve 26,7 milyon m2'si ise ortak kullanım alanı oldu. Kullanım amacına göre 97,1 milyon m2 ile en yüksek paya iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 13 milyon m2 ile kamu eğlence, eğitim, hastane veya bakım kuruluşları binaları takip etti.
***
Evin kalitesini sorgulayın..!
Çipli beton olarak bilinen e-beton sistemi ile oturduğunuz ya da satın almayı düşündüğünüz binanın sağlam olup olmadığını e beton sorgulama sisteminden öğrenebiliyorsunuz. Çipli beton olarak bilinen e-beton sistemi Türkiye genelinde uygulanmaya başlanıyor. EBİS ile Yapı Denetim mevzuatına göre şantiyelerde alınan beton numunelerinin içerisine RFID çip yerleştirilip betonun uygunluğu dijital olarak takip ediyor. Yeni sistem ile binaların sağlam olup olmadığı sorgulanabiliyor.
Sistem nasıl işliyor..?
Yeni sistem ile inşaatlarda beton dökülmeden bir gün önce yapı denetim kuruluşu, ilgili laboratuvara haber verecek. Beton numunesi, yapı denetim mühendisinin gözetiminde alınarak içine ASELSAN'ın ürettiği beton etiketi (radyo frekansı ile kimlik tanımlama (RFID) teknolojisini kullanan etiket) yerleştirilecek. Laboratuvar personeli, yapıya ve betona ilişkin bilgileri, Elektronik Beton İzleme Sistemine (EBİS) girecek. Numuneler şantiyeden, elektronik okutma işlemi yapılarak çıkarılacak yine laboratuvara okutularak alınacak.. numuneler, standartlara uygun zaman içinde laboratuvarda bulunan beton kırım cihazında denenecek. İnşaatlarda kullanılan betonun denetiminin elektronik ortamda yapılması için Bakanlık olarak, Savunma Sanayi Başkanlığı ile geçen yıl Ocak ayında iş birliği protokolü imzalandı. Bu sistemle inşaatlarda kullanılan betonun standartlara, projelere uygunluğunun tespitine yönelik yapılan işlemler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından izlenebilecek. Betondaki hata, kayıp ve kaçak oranları sıfır ya da sıfıra en yakın hale getirilmesi sağlanacak.
E- devletten sorgulayabilirsiniz..
Yapı denetim sistemi ve EBİS yazılımlarının birbirine entegrasyonuyla vatandaşlar e-devlet üzerinden beton durumunu sorgulayabiliyor. e-beton cihazlarının kullanımıyla ilgili hiçbir aksama yaşanmaması için de Aselsannet tarafından oluşturulan çağrı sistemiyle firmaları 7/24 hizmet veriyor.
19 bin inşaattan 561 bin çipli beton alımı..
Beton kalitesinde kalitesizlik olması durumunda denetim firmasına ve yüklenici firmaya gerekli cezai işlemler uygulanacak. Bugüne kadar toplam 19 bin inşaattan 561 bin çipli beton alımı yapılarak denetiminin gerçekleştiği açıklandı.
İyi haftalar...
