Emlak ve gayrimenkul yatırımı insanoğlunun vazgeçilmezi inşaat sektörü ise her dönemde günün ihtiyaç ve şartlarına göre ilerleyen, dinamik, vizyoner ve canlı bir sektördür, çünkü toplumsal fayda sağlayan, ekonomik değerler ihtiva eden ve uzun yıllara dayalı sağlam bir yatırım aracı inşa eder ve sunar.
Tabi ki dönem dönem ülkenin mukadderatı ve istikrarına bağlı süreç yaşayan, değerlemesi enflasyona bağımlı ve her halükarda piyasa şartları içinde getirisi sayısallara bağlı bir yatırım aracı olan gayrimenkulü doğru standartlarda ve normlarda inşa ederse hem teveccüh bulur, hem de satar.
Sektörde hedef kitlenin ihtiyaçlarını okuyan şirketler, insanoğlu için vazgeçilmez değerlere haiz olan mülkleri eğer doğru alanlarda inşa edebilirse zaten satıyor.
***
Son dönemde hem uzmanların ve piyasa aktörlerinin görüşleri ışığında sektöre bakacak olursak;
• İnşaat maliyetlerindeki artış enflasyonun altına gerilediği açıklandı. Son 51 aydır en düşük seviyesine gerileyen inşaat maliyetleri hız kesti. Maliyetlerde yaşanan ani dalgalanmalar yüzünden maliyet analizi yapamayan sektör, öngörülebilir şartlara gelmesinden memnun.
- Döviz kurlarında ki dalgalanmanın stabil olması ve maliyetlerde yaşanan düşüş yeni projeleri gündeme getiriyor.
- Deprem bölgesinde ki inşaatların sona yaklaşması işçiliklerde yaşanan fiyatlamalarda dengeye oturacak.
• Konut'der tarafından açıklanan “İstanbul'da gelecek 10 yıllık konut stratejisi” raporuna göre;
- 225-2034 yılları arasında İstanbul'a 1.200.000 yeni konutun kazandırılması gerekiyor.
- 2012 de 3.57 ortalama hane halkı sayısı, 2024'te 3.13, 2034'te ise 2.68 kişiye gerileyeceği tek kişilik hanelerin oranı da yüzde 17.1'den, yüzde 21'e yükseleceği öngörülüyor.
- 2034 yılına kadar gerçekleşecek göç hareketleri ile 127.000 konutun boşalacağı,
- 2034 yılında hane sayısının 6 milyona ulaşacağı,
- Öğrencilerin üniversite eğitimi için yıllık 3.300 konuta, turizm amaçlı talebin
Yıllık 4.800 konuta, yabancı yatırımcılara yönelik talebin yıllık 4.200 konut öngörüldüğü açıklandı.
***
• Piyasalardan bazı veriler geliyor. Buna göre konut satış rakamlarının yeniden yukarı yönlü arttığı, konut satışları Mart ayında bir önceki yıla göre yüzde 5,1 oranında artış göstermiş durumda olduğu…
• Malumunuz üzere inşaat sektöründe satışları olumsuz etkileyen ve alımlarda daralma yaşanmasının en sebebi olarak konut kredi faiz oranlarının artması, finansmana erişimde yaşanan zorluklar gösteriliyor.
• Bu yıl içinde faizlerde hatırı sayılır bir düşüş beklentisi nedeniyle Mart ayında ipotekli konut satışlarının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41,5 oranında artışı bu düşünceye güçlendiriyor. Eğer konut kredi faizleri ulaşılabilir oranlara düşerse ipotekli konut satışlarında ciddi bir hareket bekleniyor ki bu da emlak satışlarının artması ve fiyatlarının yükselmesi demektir.
• Piyasa aktörleri konut satış rakamlarındaki artış tendinin devam ettiğini söyleyerek bundan sonra bu tablonun yukarı yönlü rakamlarla destekleneceğini belirterek, 2025 yılına ait beklentilerini son derece olumlu olduğunu açıklayarak şu ifadeleri kullandı: '' Özellikle ikinci çeyrek itibarıyla sektördeki hareketliliğin daha da dikkat çekici hale geleceğini öngörüyoruz. Yılın dördüncü çeyreğinde ise konut satışlarında ciddi bir ivmelenme bekliyoruz. Burada, konut kredi faiz oranlarındaki beklenen düşüşün etkileri önemli rol oynayacaktır. Konut satın almayı bekleyen ama talebini piyasa şartları nedeniyle erteleyen kesim, daha makul seviyelerde konut sahibi olma imkânı ortaya çıkınca harekete geçecektir.
Özetle yenilenen ekonomik politikalar ve piyasalardaki toparlanma süreciyle birlikte, gayrimenkul sektörü yeniden bir yükseliş dönemine girecek diyebiliriz.'' ifadelerini kullandı.
• Mart.2025 konut satış rakamları bugün TÜİK tarafından açıklandı. Açıklanan verilere göre; Türkiye genelinde Mart ayında 110.795 konut satıldı.
Konut satış rakamlarını değerlendiren ekonomist İris Cibre, konut satışlarının 2024 ortasından beri, kira çarpanlarından dolayı sert arttığını belirtti.
Konut satış rakamlarının aynı hızla artmaya devam ettiğini aktaran Cibre, konut satışlarındaki artışın en büyük nedeninin kredi faizlerindeki gerileme olduğunu söyledi.
''TÜRKİYE ÇOK CANLI BİR PAZAR''
• Türkiye'nin çok canlı bir pazar olduğunu belirten uzmanlar, ''Türkiye çok canlı bir pazar. Konut sektöründe son 2 yıldır maliyetleri ve fiyatları konuşuyoruz, ancak yine de Avrupa'nın en büyük pazarı olarak kalmayı, OECD ülkeleri arasında ABD'den sonra en büyük pazar olmayı koruyoruz.'' dedi.
• Satış adetlerinin ilk çeyrekte 335 bini aştığını dile getiren uzmanlar, inşaat maliyetlerindeki artışın artık durulmaya başladığını ve arzın daha da hareketleneceğini kaydederek, sıfır konut satışının payının artacağını bildirdi.
• Açıklama da konuta erişilebilirliğin önemine değinerek, "Faizlerin daha kabul edilebilir seviyelere gelmesi, teşviklerin ve planlanan vergi düzenlemelerinin devreye alınması ve üretimin canlanması, artacak rekabetin getireceği fiyat avantajlarıyla bu anlamda daha doğru bir zeminin oluşacağını düşünüyorum." dedi.
İPOTEKLİ SATIŞLAR ARTTI!
• Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik de konut satışlarının yakaladığı ivmeyi Mart ayında da devam ettirdiğini belirterek, şu ifadeleri kullandı: ''İlk çeyrekte yüzde 20,1'lik artış söz konusu. Burada en dikkat çekici nokta ise ipotekli satışlardaki artış. Bu da bize gösteriyor ki kredi faizlerinin bir miktar gevşemesiyle konut fiyatları yeniden yükselişe geçmeden yüksek taksit tutarlarına rağmen konut alımına gidilmesi. Burada yüksek kiralar da etkili. Şehrin çeper bölgelerinde gelişen daha küçük metrekareli ve odalı konutlara yönelim olduğunu söyleyebiliriz. Şehrin merkezinde arsa çok sınırlı ve yüksek maliyetli olduğu için buralarda daha çok kentsel dönüşüm projeleri söz konusu." ifadelerini kullandı.
• Yatırımcıların reel anlamda konut fiyatlarının gerilemesini bir fırsat olarak gördüğünü dile getiren Akdoğan, şu açıklamalarda bulundu:"Yatırımcılar, enflasyonun düşeceğini, mevduat faizlerine ve konut kredi faizlerine indirimin geleceğini düşünürken, konut fiyatlarındaki son bir yılda yaşanan reel gerilemeyi fırsat olarak görüyor. Konut fiyatlarındaki artış beklentisi de piyasayı canlı kılıyor. Gayrimenkul ülkemizde her zaman güvenli bir yatırım aracı olarak görülüyor. Doğru zamanda alım yapan herkese de ciddi şekilde kazandırıyor."
• Akdoğan, konut kredilerinde aylık faiz oranlarının yüzde 4,5'lerden yüzde 2,59'a gerilemesinin de ipotekli satışları canlandırdığını sözlerine ekledi.
KONUT SATIŞLARINDAKİ ARTIŞ 9. AYA ÇIKTI
• Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal da konut satışlarındaki artışın Temmuz 2024'ten bu yana sürdüğünü ve 9 aylık seri yakalandığını belirterek, faiz oranlarının inmeye başlaması ve ev fiyatlarının artma ihtimalinin yüksek olmasının hareketliliği artırdığını belirtti.
• Geçen yıl satışlarda bir rekor gelmediğini ancak bu senenin ilk çeyreğinin 2024'e göre güçlü bir artışla başladığını dile getiren Akbal, "Yeni bir zirveye doğru gidiyoruz. Ancak ev sahipliği oranımız yüzde 55'lere doğru geriliyor. Bu Avrupa ortalamasının yüzde 15 altında. Bunu yukarı çıkaracak formüllerin ülkemizde daha da gelişmesi gerektiğini düşünüyorum." diye konuştu.
• Ege Yapı GYO Genel Müdürü Didem Güneş ise kredili ipotekli satışların geçen yılın ortalamasının üzerinde gerçekleştiğini kaydederek, bu ivmenin faizlerin düşmeye devam etmesiyle daha da hız kazanacağını söyledi.
• Geçen yıla göre sıfır konut satışında da canlılık yaşandığını vurgulayan Güneş, "Sıfır konut satışlarının payı yılın geri kalanında artacaktır. Bunda, biriken talebin etkisinin büyük olduğunu belirtti.
***
Sonuç olarak daralan ekonomi, faizler ve maliyetleri de göz önüne alırsak; inşaat sektörü arsa maliyetlerini de göz önüne alarak, bireysel tercihlere göre minimal metrekarelerde yeni konseptlere göre projeler inşa ederek yolunda yürüyecektir.
İyi haftalar…
