Öncelikle Kurban bayramınız mübarek olsun.. aileleriniz ve sevdiklerinizle beraber nice güzel ve mutlu bayramlar diliyorum.
***
Basında yer alan bir habere göre; IMF Küresel Konut İzleme Raporu 2020 yılı üçüncü çeyrek verilerinde bir önceki senenin aynı dönemine göre ev fiyatlarının en çok yükseldiği ülke yüzde 13.1'lik artışla Türkiye olarak kaydedildi.
63 ülkenin dahil edildiği rapora göre, Lüksemburg yüzde 12.7'lik yükselişle ikinci sıraya yerleşirken, Hırvatistan ise yüzde 9'luk yükselişle üçüncü sırada oldu.
En çok Katar'da geriledi..
Almanya, Avusturya, Polonya, Portekiz ve Hollanda'da ev fiyatları yüzde 7 oranında artarken, ev fiyatlarının en çok düştüğü ülke yüzde 5.8 ile Katar oldu.. 5.4'lük düşüşle Hindistan ve Suudi Arabistan'da Katar'ı izledi.
Türkiye'de ev fiyatlarının söz konusu süreçte yükselmesinin sebebi düşük faizli konut kredisi kampanyasıyla kredi büyümesinin artışı olarak belirtildi.
Kamu bankaları liderliğinde tarihi dip seviyelere düşürülen konut kredisi faizleri talebi hareketlendirdi ve fiyatların artmasına sebep oldu.
Not: 2018 ve 2019 da Katar'a ticari amaçlı gezilerim oldu. Körfez ülkeleri yüzölçümü olarak küçük ülkeler olması nedeniyle denize dolgu alanlarında yeni yerleşkelerle konut ve ticari amaçlı projeler inşa ediyorlar. Ancak iklim özellikleri Kasım-Nisan döneminde 27-30 derecelerde, Mayıs-Ekim döneminde ise 45-50 derecelerde seyrediyor.. ve hava çok sıcak.
Böyle bir iklimde betonarme ve yüksek katlı yapılar inşa etmek çok akıllıca değil.. çünkü betonarme yapıların bu tür sıcak iklimlerde ömrü max 25 yıldır. Özellikle deniz kenarında yapılan konut amaçlı betonarme yüksek yapıların ticari ömrünün kısa olması nedeniyle rantabl olmayacağını düşündüm.. bu yapıların 25 yıllık süreli tapu yapılmasını veya 25 yıl devre mülk satışını tavsiye ettiğimi hatırlıyorum.
Kredi büyümesinde 1.ci olduk..
Bu durum IMF verilerini de etkiledi. 2020'de, 43 ülke arasında reel konut kredisi büyümesinde Türkiye yüzde 18.1'lik yükselişle birinci sırada oldu.
Çin yüzde 13.4 ile ikinci, Macaristan yüzde 11.7 ile üçüncü sıraya yerleşti.
Kredi büyümesinin en çok yavaşladığı ülke ise yüzde 7.1'lik düşüşle Meksika olarak belirlendi.
Son 20 yılın rekoru..
IMF Küresel Konut Fiyat Endeksi 2020 yılı üçüncü çeyrek itibariyle tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. 2000'de 100 olarak kabul edildiği endeks, 2020'nin üçüncü çeyreğinde 169.7'yi gördü ve rekor seviyeye çıktı.
Konut fiyatları Rusya'da yüzde 5.8, Kanada'da yüzde 5.7, Amerika Birleşik Devletleri yüzde 4.8, Fransa'da 4.6, İngiltere'de yüzde 2.3 Çin'de ise yüzde 0.2 yükseldi.
***
İstanbul'da müstakil konutlara salgın piyangosu!
Kovid-19 pandemisinde diğer insanlardan izole yaşama isteğiyle beraber artışa geçen müstakil konut sahibi olma talebi İstanbul'un bazı ilçelerindeki villa fiyatlarını uçuşa geçirdi. Sözcü Gazetesi'nden Nuray Turhan'ın haberine göre; Temmuz ayı itibarıyla son bir senede müstakil konut sayısının yoğun olduğu ilçelerde ev fiyatları neredeyse yüzde 50 yükseldi. Fiyat artışında Adalar yüzde 49'la ilk sıraya yerleşirken, onu yüzde 46 ile Şile, yüzde 38 ile Büyükçekmece, yüzde 37 ile Sarıyer, yüzde 35 ile Eyüp Sultan ilçesi takip etti.
İnşaat sektörü 2018 ve 2019 da durgun bir dönemin ardından, Mart.2020 de başlayan pandemi süreci ile düşük faiz, 1 yıl ödemesiz kampanyalarla stoklarını eritti.. lakin stoklar eridi fakat arza sunulan projelerin seyrek ve düşük sayılarda kalması çokta sorgulanmadı. Özellikle hammadde fiyatlarının artması sebebiyle emtia fiyatlarında yaşanan artışlar ve tedarikte yaşanan sıkıntılar maliyetleri ciddi anlamda etkiledi. Zaman zaman açıklanan raporları da bu sütuna alıyoruz.. şahsen de piyasada ki fiyatları da biliyoruz, sadece emtia mallarının saha da ki inşaat maliyetleri %150 arttı.
Tabi burada arsa stoklarının azalması ve sektör açısından arsa maliyetlerinde yaşanan artışlar gözden kaçmamalı.. toprak fiyatlarının da bu süreçten etkilenmesi kaçınılmaz oldu.
Son dönem de pandeminin getirdiği olumsuzluklar, sosyal mesafe ve temassızlık özellikle bahçe nizamlı evlere -bahçe katları, ikiz ve müstakil villalara- ciddi bir talep patlaması yaşanmasına neden oldu.
Tabi burada toplum şunu da anladı, Dünya yeni bir döneme girdi.. mikrobik ve salgın hastalıklar bizleri bekliyor..!
Bilim insanları günümüzde covid-19 benzeri 1700 uyuyan mikrobik hücreden bahsediyor.. artık maske, temizlik ve mesafe konusu artık hayatımıza girdi. Bu nedenle bahçe nizamlı mülkler -konut veya villa- artık hep revaç bulacaktır, talep görecektir.
***
Ekonomi üzerindeki en temel etkilerinden bir tanesi inşaat sektörüne ve daha sonra konut sektörüne olan talep ile gelişti..
TL'nin dolar karşısındaki değer kaybının son 16 ayda yüzde 41'e ulaştığına vurgu yapan uzmanlar “Para politikasının enflasyonu hedeflenen düzeye getirmekten çok uzak olduğu inancı yerleşti. Enflasyonun artacağına yönelik beklentiler tasarrufları TL'den uzaklaştırırken, döviz, altın, kripto para, gayrimenkul gibi varlıkların tercih edilmesine yol açtı” değerlendirmesini yaptı.
Düşük faiz oranlı kredilerin de talebi yükselttiğinin altını çizen uzmanlar;
“Karantinada dairelerde sıkışanlar için bahçeli evler, evden çalışanlar için yazlıklar cazip hale geldi. Menkul kıymetler ve diğer varlık fiyatlarının şişmesinin eşlik ettiği bu ortamda konut talebi artarken fiyatlar da yükseldi. Nisan.2020'den, Nisan.2021'e kadar metrekare fiyatlarındaki aylık artış yüzde 2.5 oldu” dedi.
***
İyi haftalar...
