Sektörel notlar...

İnşaat sektörü; gelişen teknolojilerle beraber malzeme lejantları, mimari tasarım ve konseptler ile hedef kitlelerin ihtiyaçlarına ve bütçelerine göre farklı konutlar üretiyor.
Mesela pandemi döneminde insanlar geniş balkonlu ve bahçeli evlere yoğun bir şekilde talep göstermişti. 6 Şubat Kahraman Maraş depreminden sonra da villa, arsa, arazi ve tarla arayışları arttı.
Tabi ki aileler bütçelerine göre bir arayışa girdi. Kimi bahçe katı ve villa, kimi imarsız tarlalara inşa edilen tinyhouse denilen küçük ve ekonomik evlere yöneldi.
Artan arsa maliyetleri düşünüldüğünde imarsız tarla alanlarına demonte küçük villalar -tinyhouse- inşa ediliyor. Bu villaların imar dışı alanlarda inşa ediliyor olması, uygun maliyetlerle yapıldığı için fiyatlarının da makul olması, kullanılan yapısalların basit, malzemelerin ekonomik ve evlerin de küçük metrekarelerde olması insanlara cazip geliyor.
Tabi ki her dönem de müşteri talep ve beklentileri farklılıklar gösterebiliyor.
Dikkat edilirse son 20 yılda büyüyen ekonomi ile beraber toplumda refahın artması, yabancılar ve göçmenlerin talepleri ile emlak pazarı git gide büyüdü ve arz talebi karşılayamayacak hale geldi.
İmar alanlarının daralması ve arsa stoklarının erimesi nedeniyle inşaat sektörü de mecburen yeni arayışlara ve konseptlere yönelmek zorunda kalıyor.
Tabi şehrin içinde çok boş ve imarlı arsalarda var.. bunların yıllardır boş ve atıl bir şekilde durması da bir handikaptır.
Bu konuda tedbir şart, ya süreli tahditlerle veya vergisel olarak bu keyfe keder beklemelerin önüne geçilmelidir.
İstanbul ölçeğinde kabına sığmayan bir şehirde yaşıyoruz. Artan arsa maliyetlerine rağmen toprak gene de vazgeçilmez yatırım aracı olarak zirvede ki yerini koruyor.
***
Ülkede konut fiyatları arttı.
Son açıklanan bir rapora göre; Türkiye genelinde konut satışları Mayıs 2023'te bir önceki aya göre yüzde 32 yükselip, bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 8 azaldı ve 113.276 olarak gerçekleşti.
Yapay zeka ve büyük veri analizi yöntemlerini kullanarak güvenilir gayrimenkul değerlemesi yapan Endeksa'nın verilerine göre Türkiye'de Mayıs ayı itibarıyla konut satış fiyatlarında yıllık değer yükselişi yüzde 116 seviyesinde kaydedildi.
Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 18.862-TL, ortalama konut fiyatı 2.452.060-TL ve konut yatırımının geri dönüş süresi de 16 sene olarak belirlendi.
Mayıs 2023'te konut satışlarında İstanbul 18.435 konut satışı ve yüzde 16 ile yüksek payın sahibi oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u 11.196 konut satışı ve yüzde 10 pay ile Ankara, 6.158 konut satışı ve yüzde 5 pay ile Antalya takip ediyor. Endeksa tarafından açıklanan rakamlara göre; Mayıs ayı sonu itibarı ile İstanbul'da konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı yüzde 107, ortalama konut metrekare satış fiyatı 29.646-TL, ortalama konut fiyatı 3.557.520-TL olarak belirlendi. Ankara'da ise ev fiyatları son bir senede yüzde 131 yükseliş gösterdi.. ortalama konut metrekare satış fiyatı 14.829-TL. ortalama konut fiyatı 1.927.770-TL oldu.
Antalya'da ise yıllık değer artışı yüzde 118 olarak belirlenirken; ortalama konut metrekare satış fiyatı 27.424-TL.. ortalama konut fiyatı 3.373.152-TL şeklinde açıklandı.
Endeksa verilerine göre, Mayıs 2023'te en çok konut satışının olduğu ilk 30 şehire bakıldığında, senelik değer artışı en yüksek olan iller ise sırasıyla Hatay, Ankara ve Ordu olarak belirlendi.
Hatay'da konut fiyatları son bir sene yüzde 157 yükseldi, ortalama konut metrekare satış fiyatı 13.066-TL.. ortalama konut satış fiyatı 2.051.362-TL, Ankara'da konut satış fiyatlarında değer artışı yüzde 131, ortalama konut metrekare satış fiyatı 14.829-TL, ortalama konut fiyatı 1.927.770-TL ve Ordu'da konut satış fiyatlarında değer artışı yüzde 124, ortalama konut metrekare satış fiyatı 14.000-TL, ortalama konut fiyatı 1.820.130-TL olarak belirlendi.
Türkiye'de ipotekli konut satışları Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 26 arttı ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6 geriledi ve toplam rakam 27.476 şeklinde açıklandı.
Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı da yüzde 24 oldu.
Türkiye geneline bakıldığında, ilk el konut satış sayısı, Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5 yükseldi ve 34.413 olarak belirlendi.
İlk el konut satışları 2023 Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11 geriledi ve 145.272 şeklinde kaydedildi.
Yabancılara yapılan konut satışları ise Mayıs'ta bir önceki aya göre yüzde 24 yükselip, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47 azalarak 3.167 olarak gerçekleşti.
Mayıs 2023'te toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 3 şeklinde belirlenirken, yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırada 1.245 konut satışı ile Antalya bulunuyor. Sırasıyla 934 konut satışı ile İstanbul, 249 konut satışı ile Mersin takip etti.
Söz konusu verilerle ilgili açıklamalarda bulunan uzmanlar; Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin etkilerinin konut sektörüne de yansıdığının altını çizerek, “Mayıs 2023'te, Türkiye'de en çok konut satışının olduğu ilk 30 il değerlendirildiğinde yıllık değer artışı en yüksek olan ilin Hatay olduğu görülüyor. Benzer bir durum kiralık konut piyasasında da var. Türkiye genelinde son bir yılda kiralık konutlarda en fazla değer artışı görülen ilk üç il depremden etkilenen Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş oldu" ifadelerine yer verdi.
"Kiralık konut değerlerinde artış görülen depremden etkilenen illerde yıllık kiralık konut stokunda belirgin bir düşüş kaydedildi. Konut satış adedini değerlendirdiğimizde geçen sene Ocak-Mayıs döneminin %18 altında gerçekleştiğini görüyoruz" açıklamasında bulunarak, bunun başlıca nedenlerinin son birkaç senedir süren ev fiyatlarındaki fahiş artış ile kredi kullanımının sınırlandırılması olduğunu belirtti.
İyi haftalar...