Uğur Türkyılmaz

Türklerin kullandığı takvimler

Türkler tarih boyunca yaşamış oldukları muazzam büyüklükteki coğrafyada çok çeşitli kültürler ile etkileşimde olmuşlardır. Bu nedenle çevredeki ülke ve topluluklara birçok kültürel ve maddi unsurlar alıp vermişlerdir. Giyim kuşamdan tutun da günlük hayatta kullanılan zaman birimine kadar bu gerçekleşmiştir. Bugün ki konumu Türklerin tarihte kullanmış oldukları takvimlere ayırmak istedim.
İlk Türk devletleri Asya'da Çin imparatorluğu ile münasebetleri neticesinde onların kullanmış oldukları takvime benzer On iki Hayvanlı Türk Takvimi'ni kullanmaya başlamışlardır. Bir yıl 12 aya bölünmüştür. Her yıl için bir hayvan ismi kullanıldığı için bu isim ile adlandırılmıştır.
Türk kitlelerinin İslam unsurları ile teması neticesinde Hicri takvim olarak adlandırdığımız Kameri Takvim kullanılmaya başlanmıştır. Bu takvim Hz. Ömer zamanında düzenlenmiş ve kullanılmaya başlanmıştır. Bu takvimin başlangıç yılı Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye göç ettiği 622 yılı kabul edilmiştir.
Büyük Selçuklu zamanında Celaleddin Melikşah yönetimi döneminde mali işlerde kullanılmak üzere bir takvim hazırlanmıştır. Devletin hükümdarının adına istinaden Celali Takvim olarak adlandırılmıştır. Güneş yılına göre düzenlenen bu takvimde yılbaşı 1079 senesinin Nevruz günü kabul edilmiştir.
Osmanlı dönemine geldiğimizde Hicri takvimin yanı sıra, mali işlerde kullanılmak üzere eski Bizans takvimi düzenlenerek Rumi takvim hayata geçirilmiştir. Bu takvimde yılbaşı hicret olarak alınmış ve 1839 yılı itibari ile kullanımına başlanmıştır.
1 Ocak 1926 senesinde Miladi takvim kabul edilmiştir. Bu takvimin başlangıcı Hz. İsa'nın doğumu kabul edilir. Cumhuriyet ile birlikte Türk ulusunun yönünü bilimsel ve ekonomik olarak Batı'ya dönmesinde ve yapılan ticari faaliyetlerin sağlıklı işlemesinin sağlanması adına önemli bir inkılaptır.

YORUM YAP