Zorunlu Deprem Sigortası 17 Ağustos 1999 tarihinde, ülkemizin nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu, ticaret ve sanayi yaşamının tam merkezinde yaşanan Deprem Felaketi sonrasında sigortacılık mevzuatımıza, 25/11/1999 tarihli ve 587 sayılı Zorunlu Deprem Sigortasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile girmiştir.
Devamında; 09 Mayıs 2012 tarihinde, 6305 Sayılı Afet Sigortaları Kanunu, 18 Mayıs 2012 tarihli, 28296 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş Deprem Sigortası düzenlemeleri yapılmış ve yasal mevzuat oluşturulmuştur. Bu kanuna dayanılarak çıkartılan, Doğal Afet Sigortaları Kurumu Yönetim Kurulu Çalışma Usül ve Hakkında Yönetmelik, 15 Ağustos 2012 tarihli, 28385 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak, yol haritası belirlenmiştir. Kanun ve Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ülkemizde Zorunlu Deprem Sigortası yürürlükte bulunmaktadır.
Kısaca DASK Poliçesi olarak anılan Deprem Sigortası Poliçesi, Doğal Afet Sigortaları Kurumu”nun baş harflerinin kısaltılması ile bulunan bir kelimedir. Mevzuatımıza giren Deprem Sigortası ülkemizde DASK mevzuatının yürürlüğünden sonra meydana gelen küçük ölçekli depremlerde devreye girmiş ve kısa zamanda sigortalıların hasarlarını ödemiştir. Doğal Afet Sigortaları Kurumu(DASK), Zorunlu Deprem Sigortası teminatı sunmak üzere kurulmuş ve kar amacı taşımayan bir devlet kuruluşudur.
ZORUNLU DEPREM
SİGORTASI NELERİ KAPSAR,
TEMİNATLARI NELERDİR?
DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçede belirtilmiş limitler dahilinde nakit olarak karşılar.
Sigortalı Bina tamamen ya da kısmi olarak zarar görmüş olsa da teminat altındadır.
Aşağıda belirtilen bina bölümleri, bir arada ya da ayrı ayrı, Temeller,
1- Ana duvarlar
2- Bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar
3- Bahçe duvarları
4- İstinat duvarları
5- Tavan ve tabanlar
6- Merdivenler
7- Asansörler
8- Sahanlıklar
9- Koridorlar
10- Çatılar
11- Bacalar
12- Yapının yukarıdakilerle benzer nitelikteki tamamlayıcı bölümleri teminat kapsamındadır:
DASK, ZORUNLU DEPREM
SİGORTASI NELERİ KAPSAMAZ
Aşağıda saydığımız durumlarda oluşan zararlar DASK teminatı kapsamı dışındadır:
1- Enkaz kaldırma masrafları
2- Kar kaybı,
3- İş Durması,
4- Kira mahrumiyeti,
5- Kira mahrumiyeti
6- Alternatif ikametgah ve işyeri masrafları
7- Mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar
8- Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri
9- Tüm bedeni zararlar ve vefat
10- Manevi tazminat talepleri
11- Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar
12- Depremden bağımsız olarak, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle zamanla oluşmuş zararlar
Bu türdeki hasarlar için, DASK, Sigortası'na ek olarak yaptıracağınız özel ve farklı konut paket sigortaları yaptırılabilir.
HANGİ BİNALAR DASK
ZORUNLU DEPREM SİGORTASI
YAPTIRMAK ZORUNDADIR?
Zorunlu Deprem Sigortası genel anlamıyla, belediye sınırları içinde kalan meskenlere yönelik olarak geliştirilmiş bir sigorta sistemidir.
6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu gereğince, aşağıda tanımlanmış binalar DASK güvencesi altına alınır:
1- Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar,
2- 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler,
3- Bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler,
4- Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler.
DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ayrıca yukarıdaki koşullara uyan;
1- Kat irtifakı tesis edilmiş binalar,
2- Tapuda henüz cins tashihi yapılmamış ve tapu kütüğünde vasfı "arsa vs." olarak görünen binalar,
3- Tapu tahsisi henüz yapılmamış kooperatif evleri, için de geçerlidir.
Henüz bağımsız tapusu olmayan ve 2000 yılından önce inşa edilmiş meskenlerin sigortalarının, sigorta ettirenin beyanına dayanılarak ve arsa tapusuna ait bilgilerle yapılabildiğinin bilinmesinde yarar var sanırım.
DASK, ZORUNLU DEPREM
SİGORTASI KAPSAM
DIŞINDA KALANLAR
Zorunlu Deprem Sigortası kapsamı dışında kalan bina türleri aşağıdaki gibidir:
1- 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununa tâbi olan veya kamu hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler,
2- Köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar,
3- Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar,
4- Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar,
5- Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar,
6- Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binalar,
7- Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar."
Köy yerleşimleri -genel olarak gelir düzeyinin düşük olması, binalarda belediye denetiminin bulunmaması ve sigortanın sunumunun zor olması gibi nedenlerleriyle DASK sigorta kapsamı dışında yer alır.
Ancak, köylerde bulunan yapılar için istendiği takdirde diğer kapsam dışı binalar gibi İhtiyari Deprem Sigortası yaptırılması mümkündür.
Benzer şekilde, ticari ve sinai amaçlar için kullanılan binalar için de İhtiyari Deprem Sigortası yaptırılabilir.
Zorunlu Deprem Sigortası, DASK kapsamı dışındaki binalara, istenildiği takdirde İhtiyari Deprem Sigortası yaptırılabilinmektedir.
ENYÜKSEK (AZAMİ)
TEMİNAT LİMİTİ NEDİR?
DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile olası bir deprem felaketinden sonra, sigorta sahiplerinin hayatlarına kaldığı yerden yeniden güvenle devam edebilmelerini amaçlar.
“Deprem geçecek, hayat devam edecek…” diyen DASK her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belirlediği azami bir tutarda teminat sağlar. DASK tarafından verilen azami teminat tutarı, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 160 Bin TL'dir.
Azami teminat tutarı tespit edilirken, yıkılan meskenin yeniden inşa edilmesinin maliyeti (arsa değeri hariç) dikkate alınır. Sigortalının teminat tutarı (sigorta bedeli) -azami teminat tutarını geçmemesi koşuluyla- meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlenir.
Eğer meskenin değeri DASK tarafından verilen azami teminat tutarını aşıyorsa, sigortalı isteğe bağlı olarak, aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabilir. Bunun için özel sigorta şirketlerinden konut sigortanızın olması gereklidir.
ZORUNLU DEPREM
SİGORTASI YAPTIRMAK İÇİN
GEREKENLER NELERDİR?
Zorunlu Deprem Sigortası kendi geleceğimizi garanti altına almamızın yanı sıra, ülkemizin olası bir depremdeki tazmin hizmetlerinin de güvencesidir. Bu nedenle birey olarak hepimizin sosyal sorumluluğu olarak görülmelidir.
Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmanız için gerekli bilgi ve belgeler şunlardır:
• Sigortalının
o Adı
o Adresi
o Telefonu
o Cep Telefonu
o T.C. Kimlik Numarası
o Vergi Kimlik Numarası (Tüzel Kişiler için)
• Sigortalanacak Binanın:
o Açık Adresi
o Tapu Bilgileri
o İnşa Yılı
o Yapı Tarzı
o Toplam Kat Sayısı
o Hasar Durumu
• Meskenin (Dairenin):
o Brüt Yüzölçümü (m2)
o Kullanım Şekli
Hatırlatmak isteriz ki, Zorunlu Deprem Sigortası tümüyle beyan esasına dayanır. Yanlış beyandan doğabilecek maddi kayıplar, sigortalının sorumluluğundadır.
SONUÇ VE ÖNERİLERİMİZ
Adından da anlaşılacağı üzere, DASK sigortası, Zorunlu Deprem Sigortasıdır. Zorunludur, yukarıda kapsam içine giren binaların bu sigortayı yaptırması zorunludur. Buna karşılık ülkemizde zorunluluk uygulanmakta mıdır diye sorduğumuzda hiç de olumlu cevap veremeyiz. Bunu nerden mi çıkartıyoruz, ülkemizde DASK a tabi olan binaların sigortalanma oranı, %41,30 dur. Türkiye genelinde sigorta kapsamına giren konut sayısı 17.661.690 adet iken, 7.291.798 adet konut sigortalanmış ve bunlardan da 800.047.299.—TL. pirim tahsilatı yapılmıştır. Bölgeler arasında sigortalılık oranı %50,90 ile Marmara Bölgesi birinci olurken, %28,10 ile Güney Doğu Anadolu Bölgesi 7. Ci durumdadır. Ülkemiz 5 derecelik risk bölgelerine ayrılmış olmakla, bunlardan 1. Derece risk bölgesi %45,50 dir. Demek oluyor ki, Ülkemizin %50 sine yakını yüksek risk bölgesidir. Bu neyi çağrıştırır, DASK sigortasının önemini ve değerini.
Bunun için yapılması gerekenler;
1- Yalnız DASK kurumunun değil, yurttaşlarımızın da DASK Sigortası konusundaki bilgileri sosyal paylaşım sitelerinde paylaşması özendirilmelidir.
2- Okullarımızdaki eğitim öğretim müfredatında çocuklarımıza bilgilendirmeler görsellerle özenle yapılmalıdır. Okullar arasında DASK konulu yazı, şiir yarışmaları düzenlenmelidir.
3- Yazılı ve Görsel basında, kamu spotu gibi DASK haber ve yayınlarına özendirici yer verilmelidir.
4- DASK Sigortası yaptıranların yıllara göre indirimleri cazip hale getirilmeli ve hatta hiç ara vermeden 5 yıl DASK sigortasını yaptıranlara 6. Cı yılın pirimi önceden hazırlanmış teşvik fonundan karşılanmalıdır.
5- DASK Sigortası Pirimleri, ülkemizde yaygın olarak kullanılan kredi kartlarından, ek bir ücret alınmadan, kredi kartları ile 12 aya kadar taksitlendirilebilmelidir.
6- Zorunluluk denetimlerinin, elektrik, su, doğalgaz bağlatmaları,tapu işlemleri ve benzerleri yanında emlak vergisi ödemelerinde indirimler yapılarak hem özendirilmeli hem de denetlenebilmenin yolları açılmalıdır.